- مشخصات کتاب
- جلد 1
- مقدّمه مؤلّف:
- مقصد اول: قطع و احکام آن
- اشاره
- (فرق بین قطع طریقی و قطع موضوعی)
- خاصیت قطع طریقی و قطع موضوعی
- (تنبیهات مبحث قطع)
- تنبیه اوّل [قاطع در عمل به قطعش به بیشتر از ادلهای که اثباتکننده احکام مقطوعش هستند نیازی ندارد]
- دوم: [آیا قطع حاصل از مقدّمات عقلیّه حجّت است یا نه؟]
- تنبیه سوم (کلام در قطع قطّاع و انتقادات شیخ به بیان کاشف الغطاء)
- تنبیه چهارم (سخن در علم اجمالی)
- اشاره
- ( [مقام دوم] کلام در کفایت علم اجمالی نسبت به مقام امتثال)
- مقام اول کفایت علم اجمالی در اثبات تکلیف همچون علم تفصیلی است
- اشاره
- (سخن شیخ در صور علم اجمالی)
- بیان دو مقدّمه
- (موارد موهم خلاف)
- (مورد دیگر)
- (استشهاد)
- (مورد دیگر)
- (بیان شیخ در مخالفت با حکم معلوم بالاجمال)
- (سخن شیخ در مخالفت با حکم معلوم بالاجمال)
- حکم مخالفت التزامیّه
- (حکم مخالفت عملیّه)
- (سخن در اشتباه حکم به اعتبار شخص مکلّف)
- (سخن در حکم موضوع مردّد میان دو شخص)
- (برخی از فروع مسئله اشتباه موضوع)
- جلد 2
- مشخصات کتاب
- اشاره
- مقصد دوّم در تبیین ظن و احکام آن
- اشاره
- مقام اوّل امکان تعبّد به ظنّ
- اشاره
- استدلال مشهور بر امکان تعبّد به خبر واحد
- مناقشه شیخ در استدلال مشهور
- بیان شیخ در امکان تعبّد به خبر واحد:
- پاسخ شیخ به دلیل اوّل ابن قبه:
- پاسخ از دلیل دوّم ابن قبه
- پاسخ شیخ از استدلال ابن قبه چیست؟
- ادامه پاسخ شیخ به استدلال ابن قبه
- حجیّت امارات ظنیّه و مبانی آن
- حکم استمرار جهل و بقاء حکم ظاهری
- حکم عدم استمرار حکم ظاهری
- در وجوب و عدم وجوب قضاء
- نظر شیخ و دیگران در اجزاء و عدم آن در احکام ظاهری
- خلاصه بحث در نزاع با ابن قبه
- نظر برخی از اهل سنت در تعبد به خبر واحد
- مقام دوم در وقوع تعبّد به ظنّ در احکام شرعی
- اشاره
- دلیل از کتاب
- دلیل از سنت
- دلیل از اجماع
- دلیل از عقل
- مجرد عمل به ظنّ بدون تعبّد به مقتضای آن
- اشکال شیخ بر وجه مذکور
- وجه سوم
- اشکال شیخ بر وجه مذکور
- وجه چهارم
- اشکال دوّم شیخ در وجه چهارم
- حاصل تقریر شیخ از اصل مذکور
- نتیجه: انحاء عمل به ظنّ و تحقّق آن در خارج
- استدلال دیگر بر حرمت عمل به ظنّ
- ظنون معتبره
- هریک از دو خلاف به چه امری نظارت دارد؟
- سخن در خلاف اوّل
- (پاسخ به استدلال از وجه اوّل اخباریها)
- مقرّب معنای دوّم
- خلاصه کلام
- دو شاهد بر مدعای مذکور
- نقل اخبار معارض با روایات اخباریها
- نقل اخبار معارض با روایت منقول توسط اخباریها
- دلیل دوم اخباریها در منع عمل به ظواهر
- اشکالات وارده بر استدلال مذکور
- طرح یک اشکال
- پاسخ از اشکال مذکور
- دلیل اخباریها در منع از عمل به ظواهر قرآن
- ما حصل سخن سید صدر در شرح وافیه
- مقدمه دوم: تتشابه در مصطلحات
- ادامه مقاله سید صدر
- اشکالات شیخ به مطالب سید صدر
- تنبیهات
- اشاره
- تنبیه اول
- پاسخ شیخ به جناب نراقی
- مسئله دوم در مورد شیئی که حکم شرعیاش به جهت اجمال نصّ مشتبه شده است
- اشکال محدث بحرانی بر اصولیین در اجرای اصل برائت در ما نحن فیه
- سومین قول و دومین تفصیل از میرزای قمی در مسئله حجیت ظواهر
- توجیه از مقاله میرزای قمی (ره)
- خلاصه توجیه
- یک ادعا و دفع آن
- پاسخ شیخ از توجیهی که بر تفصیل جناب میرزا نمود
- اجماع بر عدم تفاوت میان مقصودین بالافهام و غیر آن
- یک ادعا به نمایندگی از جناب میرزا و پاسخ آن
- حاصل کلام
- حاصل کلام
- دلیل دوم: در ابطال تفصیل جناب میرزای قمی
- دلیل سوم در ابطال تفصیل محقق قمی (ره)
- اشکال دیگر شیخ در کلام دیگر محقق قمی
- توضیح وجه اشکال
- مقاله صاحب معالم
- تفصیل سوم ملاک حجیت در دلالت الفاظ
- تفصیل چهارم در مناط حجیت ظواهر استدراک
- پاسخ شیخ به مرحوم کلباسی
- تفصیل پنجم
- نظر جناب شیخ پیرامون کلام صاحب حاشیه
- تفصیل ششم
- وجه ضعف تفصیل مذکور
- قسم دوم از امارات
- قول مشهور
- ظن مطلق
- ظن خاص
- استدلال بر حجیت قول اهل لغت از باب ظن خاص به اجماع علماء
- کلامی از فاضل سبزواری
- اشکال شیخ به کلام فاضل سبزواری
- شاهد بر مدعا
- مجمل کلام
- استدراک
- حجیت قول لغوی از نظر شیخ
- فهرست مطالب
- جلد 3
- مشخصات کتاب
- مقصد دوم در ظنّ
- مقام دوم: در وقوع تعبّد به ظنّ
- اجماع منقول
- اشاره
- اجماع منقول و وجه خروج آن از اصل اوّلی
- مراد از تقدیم بحث از اجماع منقول بر خبر واحد
- تشریح المسائل
- * موضوع این بحث چیست؟
- * اقسام اجماع را بنویسید؟
- * برای شناخت بیشتر اجماع منقول چه باید کرد؟
- * اجماع محصّل چگونه اجماعی است؟
- * اجماع منقول چگونه اجماعی است؟
- * اجماع منقول خود بر چند قسم است؟
- * مراد از اجماع منقول به خبر متواتر چیست؟
- * مراد از اجماع منقول به خبر واحد چیست؟
- * کدام یک از دو قسم اجماع منقول مورد بحث است و چرا؟
- * ذکر چه نکاتی تا اینجای بحث لازم است؟
- * حجیّت اجماع منقول از باب تعبّد است یا از باب ظنّ؟
- * قائلین به حجیّت اجماع منقول دلیلشان بر تعبدی بودن این حجیّت چیست؟
- * مراد شیخ از عبارت (من جملة الظنون الخارجة عن الاصل ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (عند کثیر ممّن یقول باعتبار الخبر بالخصوص ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (نظرا الی انّه من افراده، فیشمله، ادلته ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (هو التعرض للملازمة بین حجیّة الخبر و حجیّته) چیست؟
- * مراد از عبارت (فهو عندهم کخبر الصحیح علی السند) چیست؟
- * مراد از عبارت (لانّ مدّعی الاجماع یحکی ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و یدخل الاجماع ما یدخل الخبر من الاقسام ...) چیست؟
- * اقسام اجماع را بنویسید؟
- * مراد از عبارت (یلحقه ما یلحقه من الاحکام ...) چیست؟
- * چرا اصل اجماع حجّت است و قابل انکار نیست؟
- * پس حدیث (اغسل ثوبک من ابوال ما لا یؤکل لحمه، از امام (علیه السلام) چیست؟
- * به نظر شما چه اجماعی بدون تردید حجّت است؟
- * چرا خبر واحد را از ناقلین مخالفین میپذیرید و اجماع منقول را از آنها رد میکنید؟
- * کدامین اجماع از نظر شیعه فاقد حجیّت است؟
- نظر شیخ پیرامون ملازمه میان اجماع منقول و خبر واحد
- اشاره
- امر اوّل [مستفاد از ادله متقدّمین برای حجیّت خبر واحد]
- اشاره
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و الذی یقوی فی النظر ...) چیست؟
- * جناب شیخ چه دلیلی بر مدّعای فوق اقامه میکند؟
- * پس مراد از عبارت (انّ الادلّة الخاصّة التی اقاموها علی حجیّة خبر ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (عن حسّ) در متن مذکور چیست؟
- * مگر اخبار غیر حسّی هم وجود دارد؟
- * پس مراد از عبارت (لانّ العمدة من تلک الادلّة هو الاتفاق) چیست؟
- * چرا اجماعی که از اتفاق اصحاب بر عمل به خبر واحد حاصل شده شامل اجماع منقول نمیشود؟
- * پس مراد از عبارت (عدم شمولها الّا للرّوایة المصطلحة ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (الّا ان یدّعی انّ المناط فی وجوب ...) چیست؟
- * پس مراد از آن عبارت (و لا یعتبر فی ذلک حکایة الفاظ الامام ... الخ ...) چیست؟
- * پس فلسفه حجیّت عبارات به عنوان خبر چیست؟
- * نظر شیخ پیرامون استدلال و یا توجیه مذکور چیست؟
- * تالی فاسدها و لوازم مناط مذکور در صورت اثبات چیست؟
- * حاصل مطلب چیست؟
- عدم دلالت آیات بر حجیّت اجماع منقول
- حاصل استظهار از آیه شریفه
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (فالعمدة فیها ... هی آیة النّبأ ...) چیست؟
- * کیفیت استدلال مستدلین به آیه شریفه را تقریر کنید؟
- * جناب شیخ چه پاسخی از استدلال مذکور میدهد؟
- * دلیل شیخ بر مدّعای فوق چیست؟
- * آیا تفصیل و تفاوت مذکور میان خبر عادل و خبر فاسق به خاطر احتمال خطا است؟
- * آیا تفاوت و تفصیل مذکور به خاطر احتمال غفلت است؟
- * آیا تفاوت مذکور به خاطر احتمال قرینه است؟
- * پس فرق این دو به چه خاطر است؟
- * مگر در خبر واحدی که از قول فرد عادلی به دست ما میرسد چند احتمال خلاف وجود دارد؟
- * چرا آیه شریفه احتمالات دیگر را نفی نمیکند؟
- * اصول مذکور در مورد خبرهای حسی جاری میشوند یا حدسی؟
- * ذیل آیه شریفه تعلیلی آورده و آن عبارت است از اینکه: در خبر فاسق تفحّص و تبیّن لازم است به علّت اینکه احتمال ندامت وجود دارد آنهم احتمال عقلایی و قابل اهتمام. حال سؤال این است که این احتمال ندامت آیا از ناحیه احتمال خطا است؟ یا از ناحیه احتمال غفلت است یا از ناحیه احتمال اراده خلاف ظاهر؟
- * حاصل این تفصیل و تعلیل چیست؟
- * با توجّه به دو قرینه مذکور و مطالبی که گذشت مقصود اصلی و مراد نهایی در آیه شریفه نبأ چیست؟
- * شاهد شیخ بر مدّعای فوق چیست؟
- * چرا نمیتوان تقریر فوق را در مورد حدس جاری نمود و گفت: در فاسق به مناط فسقی که در او وجود دارد به حدسش اعتنا نکن چرا که مطابق با واقع نیست ولی در عادل به ملاک صفت عدالت و اجتنابش از فسق، حدسش مطابق با واقع است پس به حدس او عمل کن؟
- * پس مراد از عبارت (و منه تبیّن عدم دلالة الآیة علی قبول الشّهادة الحدسیة ...) چیست؟
- پاسخ شیخ از اشکال مذکور
- تشریح المسائل
- * حاصل اشکال این مستشکل چیست؟
- * پاسخ شیخ در قبال اشکال مذکور چیست؟
- * پس مراد از عبارت (نعم، لو کان المخبر ممّن یکثر علیه الخطاء و الاشتباه ...) چیست؟
- * چرا اصل یا اصول مذکور در خبر هر عادلی جاری نمیشود؟
- * گواه شما بر اینکه در قسم دوم از خبرهای حسّی از اصول یاد شده استفاده و تبعیت میشود چیست؟
- * پس مراد از عبارت (و ان کان ربّما یتوهّم الجاهل ثبوت ذلک من الاجماع ...) چیست؟
- * پس مراد از عبارت (الّا انّ المصنف یشهد بانّ اعتبار هذا ...) چیست؟
- مؤیدی بر نظر شیخ
- حاصل گفتار
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و یؤیّد ما ذکرنا انّه لم یستدلّ احد ...) چیست؟
- * مؤیّد این مقال چیست؟
- * سر مطلب در این عدم تمسّک به آیه نبأ چیست؟
- * پس مراد از عبارت (و الظاهر انّ ما ذکرنا من عدم دلالة الآیة و امثالها ...) چیست؟
- * چه نتیجهای از مطالب فوق میگیرید؟
- * وجه اجماع و اتفاق مذکور چیست؟
- * مراد از عبارت (کما فی الرّیاض من عدم اعتبار الشهادة ... اذا لم یستند الی الحس ...) چیست؟
- * کلام فوق بر چه مبنایی است؟
- * تقریر پاسخ مذکور چگونه است؟
- * وجه نظر در عبارت (و ان علّله فی الرّیاض بما لا یخلو عن نظر ...) چیست؟
- * حاصل بیان صاحب ریاض به طور ساده و روشن چه میباشد؟
- * نظر شیخ پیرامون مطالب صاحب ریاض چیست؟
- * حاصل کلام در متن مزبور چیست؟
- * راجع به مقدار دلالت آیه نبأ چه وجوهی وجود دارد؟
- اشکال
- پاسخ شیخ
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (لیس المراد ممّا ذکرنا عدم قابلیّة ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (بل المراد انّ الآیة المذکورة لا تدلّ الّا ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (لا تدلّ) در متن فوق چیست؟
- * حاصل مطلب کدام است؟
- * مراد از عبارت (بل المراد انّ الآیة المذکورة لا تدلّ ...) را منطوقا بیان کنید؟
- * مفهوم عبارت فوق چیست؟
- * سرّ مطلب در قبول و عدم قبول خبر عادل و فاسق را مختصرا توضیح دهید؟
- * مراد از اصطلاح (فتأمّل) در پایان متن چیست؟
- * مرادتان از مطلب اخیر چیست؟
- امر دوّم: نقل کلام علما در اجماع
- اشاره
- تشریح المسائل
- * حاصل مرحله دوم در مباحثی که گذشت چه شد؟
- * انگیزه شیخ بر عنوان امر دوّم چیست؟
- * مراد از عبارت (الذین هم الاصل له و هو الاصل له) چیست؟
- * اجماع در اصطلاح خاصّه (شیعه) به چه معناست؟
- * مراد از عبارت (هو اتّفاق العلماء فی عصر) چیست؟
- * شاهد بر ادّعای فوق چیست؟
- * مراد از عبارت (عصر واحد) به عنوان قسمت دوّم بحث چیست؟
- * معیار (کلّ) رأی تمام علما است یا بعض از علما؟
- * شاهد بر این مدعا چیست؟
- نقل عبارات علما در اجماع و حجیّت آن
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و لکن لا یلزم من کونه حجّة تسمیته ...) در متن مزبور چیست؟
- * پس مراد از عبارت (و امّا ما اشتهر بینهم، من انّه لا یقدح خروج المعلوم ...) چیست؟
- * مراد مشهور اصولیین از عبارت فوق چیست؟
- * پاسخ شیخ به سؤال و اشکال مذکور چیست؟
- * مراد از عبارت (کما علم من فرض المحقّق الامام ...) چیست؟
- * پس مراد از عبارت (نعم: ظاهر کلمات جماعة یوهم تسمیته اجماعا ...) چیست؟
- بیان تسامح در اطلاق لفظ اجماع
- تشریح المسائل
- نفی اصطلاح اجماع از اطلاقی دیگر
- تشریح المسائل
- * مقدمة بفرمائید اجماع منقول بر چند قسم است؟
- * مراد از اجماع دخولی چیست؟
- * کدام یک از انواع اجماع، ممکن است هم اجماع باشد، هم حجّت و یا یکی از اجماع و حجّت؟
- * در چه صورتی اجماع منقول نه اجماع مصطلح است و نه حجّیّت دارد؟
- * مراد شیخ از عبارت (و امّا اتّفاق من عدا الامام بحیث ...) در متن مزبور چیست؟
- * پس مراد ایشان از عبارت (الّا ان ینظّم قول الامام المکشوف عنه باتفاق ...) چیست؟
- * چرا اتفاق من عدا الامام، اجماع مصطلح نمیباشد؟
- مسامحه دیگر در اطلاق لفظ اجماع در تقریر فوق
- حاصل دو مسامحه
- تشریح المسائل
- * مراد شیخ در متن مذکور چیست؟
- * با وجود اینکه میدانیم اطلاق لفظ اجماع متوقف است بر لحاظ اقوال متفقین و انضمام آنها با رأی امام و قرار دادن مجموع را در برابر لفظ اجماع، و حال آنکه این لحاظ مراعات نشده، پس وجه تعبیر از اتفاق علما (یعنی: دلیل) به لفظ اجماع چیست؟
- * حاصل مطلب تا بدین جا چیست؟
- * مسامحه اوّل در اطلاق لفظ اجماع بر اتفاق برخی علما چه بود؟
- * حاصل دومین مسامحه در اطلاق مزبور چگونه است؟
- * با در نظر گرفتن دو مسامحه مذکور نتیجه بحث چیست؟
- * آیا اطلاق اجماع در تعریف فوق حقیقی است؟
- * شاهد بر این مدّعی چیست؟
- * توضیحا بفرمائید چرا در انضمام اقوال مجمعین با رأی امام مسامحه وجود دارد؟
- * آیا تفاوتی میان تسامح در اجماع دخولی با اجماع در اینجا وجود ندارد؟
- * دو مسامحه مذکور را به طور خلاصه روشن کنید؟
- * فلسفه این دو تسامح چیست؟
- دو گواه بر عدم اراده اجماع اصطلاحی در اتفاق من عدا الامام
- عدم ایراد بر اطلاق اجماع بنا بر هریک از دو مسامحه
- کلام صاحب معالم
- پاسخ شیخ در مقام اشکال بر کلام مذکور
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و الاطّلاع علی تعریفات الفریقین ... الخ) چیست؟
- * نتیجه حاصله از وجود دو گواه مذکور چیست؟
- * حاصل مطلب در متن مذکور چیست؟
- * مراد از عبارت (انّ المسامحة من الجهة الاولی ... تا للاخیر فیها) چیست؟
- * پس مراد از قید (من دون قرینة ...) چیست؟
- * پس مراد از عبارت (نعم، لو کان نقل الاجماع المصطلح حجّة عند الکل ...) چیست؟
- * لزوم قرینه در آوردن اجماع غیر مصطلح نسبت به خود ناقل و مدّعی اجماع است یا نسبت به منقول الیهم (شنوندگان)؟
- * حال با توجّه به مبنای فوق آیا وظیفه ناقل نصب قرینه است یا خیر؟
- * مراد از عبارت (و یظهر من ذلک ما فی کلام صاحب المعالم ...) چیست؟
- * صاحب «معالم» در رابطه با حجّیّت اجماع و نظر فقها راجع به آن چه فرموده است؟
- * به نظر شیخ چه اشکالی بر این کلام صاحب معالم وارد است؟
- * پاسخ شیخ از اشکال اوّل صاحب المعالم چیست؟
- * پاسخ شیخ به اشکال دوم صاحب معالم چیست؟
- اقسام اجماعات منقوله در کتب فقها
- حکم الفاظ اجماع
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (انّ الحاکی للاتّفاق قد ینقل الاجماع ...) چیست؟
- * مراد از ظهور در (اتفاق من عدا الامام) عرفی است یا لغوی؟
- * چنین اجماعاتی مصطلحاند یا غیر مصطلح؟
- * چرا چنین اجماعاتی، اجماع مصطلح نیستند؟
- * مراد از عبارات (فان اضاف الاجماع الی من عدا الامام ...) چیست؟
- * پس مراد از عبارت (نعم: لو فرض انّ السّبب المنقول ...) چیست؟
- * قرینه مقابله یعنی چه؟
- وجه اضعفیّت اجماع اخیر از دو قسم قبلی
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و اضعف ممّا ذکر نقل عدم الخلاف ...) چیست؟
- * وجه اضعفیّت در هریک از این تعبیرات چیست؟
- * ضعیفتر از قول و تعبیر اخیر چه تعبیری است؟
- * مراد از عبارت (و ان اطلق الاجماع او اضافه علی وجه ...) چیست؟
- * در مجموع چه راههایی برای دستیابی ناقل به قول معصوم در این مقام وجود دارد؟
- * مراد از عبارت (الّا انّ مستند علم الحاکی ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (احدها الحس: کما اذا سمع ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و هذا فی غایة القلّة ...) چیست؟
- * آیا فرض مذکور در زمان غیبت ممکن است؟
- * آیا کسی از مدعیان اجماع دخولی تاکنون چنین ادعایی نموده است؟
- * مراد از عبارت (و لذا صرّح الشیخ فی العدّة ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (الثانی: قاعدة اللطف علی ما ذکره الشیخ فی العدّة ...) چیست؟
- * تقریر قاعده لطف از لسان متکلمین چگونه است؟
- * مراد از عبارت (و لا یخفی انّ الاستناد الیه غیر صحیح ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و المفروض انّ اجماعات الشیخ کلّها مستندة الی هذه القاعدة ...) چیست؟
- * نظر جناب شیخ اعظم پیرامون قاعده لطف (مبنای شیخ طوسی) چیست؟
- ادعای اشتراک در طریق احراز رأی امام (علیه السلام) میان سیّد و شیخ
- نقل عبارات شیخ طوسی بر عدم اشتراک ایشان با سید
- کلام دیگر از شیخ در کتاب عدّه
- تشریح المسائل
- شاهدی دیگر از کلام شیخ طوسی در عدّه
- معیار در شناخت فقهایی که براساس قاعده لطف مشی کردهاند
- نقل عبارت فخر الدین در ایضاح
- شاهدی دیگر بر اعتقاد فخر به قاعده لطف
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (ثمّ انّ الاستناد الی هذا الوجه ...) چیست؟
- * وجه استظهار در این وجه چیست؟
- * به بیانی جامعتر بفرمائید چه معیاری برای شناخت قائلین به قاعده لطف وجود دارد؟
- * مراد فخر المحققین از عبارت (انّ من عادة المجتهد ...) چیست؟
- * به نظر جناب فخر چه فوایدی بر امر مذکور مترتب است؟
- * مفهوم عبارت (من عدم الاعتبار بالخلاف لانقراض عصر المخالف) چیست؟
- گفتار شهید اول در ذکری
- استدلال محقق ثانی بر عدم قول برای میت
- نقل کلام از محقق داماد در این مقام
- استشهاد شهید اول به توجیهات بعیده در اثبات قاعده لطف
- تشریح المسائل
- راه سوّم در کشف رأی امام برای مدّعی اجماع
- تشریح المسائل
- وجوب التوقف در عمل به اجماع منقول
- تشریح المسائل
- * حاصل مطلب در عبارت (اذا عرفت انّ مستند ...) چیست؟
- * حاصل مطلب در عبارت (و ظهر لک ان الاول ...) چیست؟
- * چرا به نظر شیخ حدس قطعی عادی دارای ارزش است؟
- * چرا حدس قطعی اتفاقی مبتنی بر مبادی حسیه غیر ضروریه ارزش ندارد؟
- * چرا حدس قطعی اتفاقی مبتنی بر مبادی حدسیه ارزش ندارد؟
- * جناب شیخ از تنظیم مطالب در متن مذکور چه نتیجهای میگیرد؟
- * مراد از عبارت (مستند خبر المخبر بالاجماع المتضمن ...) چیست؟
- * آیا اجماع منقول در حکم خبر واحد نیست؟
- * پس چرا اجماع منقول را در عداد ادله و به طور جداگانه آوردهاند؟
- * مراد از عبارت (الی القسم الاخیر من الحدس) چیست؟
- * مراد از عبارت (و لا المستند الی الوجه الثانی ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (الی القسم الاول من الحدس) چیست؟
- اشکال بر جناب شیخ انصاری
- تشریح المسائل
- کلام و اشکال محقق کاظمی در شرح وافیه
- تشریح المسائل
- دومین اشکال محقق کاظمی به خودش
- تشریح المسائل
- ایرادی دیگر بر پاسخ دوم
- پاسخ کاظمی از ایراد فوق
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (یکفی الرجوع الی الآثار اذا کانت الآثار مستلزمة ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و هذا بخلاف ما یستنهضه المجتهد ...) چیست؟
- * پس مراد از (انّ التّحقیق فی الجواب عن السؤال الاول هو الوجه الاوّل ...) چیست؟
- * حاصل اشکال سوم چیست؟
- * پاسخ محقق کاظمی به اعتراض فوق از جانب خودش چیست؟
- * حاصل سؤال و اشکال بر شیخ تا به اینجا چه شد؟
- پاسخ شیخ از اشکال
- تشریح المسائل
- محملهای ادعای اجماع
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و یستفید ذلک من اتفاق المعروفین ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (لانّ اتفاق اهل عصره فضلا ...) چیست؟
- * حاصل دو پاسخ فوق چیست؟
- * مراد از عبارت (و لو فرض حصوله للمخبر کان من باب الحدس ...) چیست؟
- * مراد از اینکه حدس مذکور میتواند اماره ظنیه باشد چیست؟
- * مراد از عبارت (الحق بذلک ما اذا علم اتفاق الکل ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و من المقلّدة من ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (فانّ فی توصیف المدّعی ... الخ) چیست؟
- * برداشت شما از مطالب مرحوم محقق در اینجا چیست؟
- * حاصل مطلب در عبارت (کیف کان) چیست؟
- * حاصل فرموده شیخ در این مبحث چه بوده است؟
- * پاسخ شیخ به سؤال مذکور چیست؟
- * حاصل توجیه اول توسط شیخ چه بود؟
- * حاصل توجیه دوم توسط شیخ چه بود؟
- توجیه سوم
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- * مراد از محمل و توجیه سوم در عنوان ترجمه چیست؟
- * کدامین مورد به محمل و توجیه فوق تصریح داشت؟
- * مراد از عبارت (انّ المطلّقة ثلثا فی مجلس واحد) چیست؟
- * مشار الیه ذلک در عبارت (فقال الدّلالة علی ذلک) چیست؟
- * حاصل مطلب در کلام مفید چیست؟
- * دلیل وقوع یک طلاق در یک مجلس چیست؟
- * مراد از عبارت (ثمّ بیّن وجه الدّلالة) چیست؟
- * وجه دلالت در آیه شریفه چیست؟
- * مراد از عبارت (کلّ ما لم یکن علی امرنا هذا فهو ردّ) چیست؟
- * مراد از عبارت (و قد بیّنّا انّ المرّة لا تکون ... الخ) چیست؟
- * مگر آیه شریفه الطَّلاقُ مَرَّتانِ دلالت بر لزوم دو طلاق ندارد، پس چرا بر اعتبار و لزوم طلاق سوم در قرآن تأکید میشود؟
- * مراد از عبارت (فاوجب السنة ابطال طلاق الثلاث) چیست؟
- * حاصل مطلب و جمع این نمونه از شیخ مفید چیست؟
- موردی دیگر از موارد محمل سوم
- تشریح المسائل
- * مشار الیه ذلک در عبارت (و من ذلک:) چیست؟
- * چه مطلبی از عبارت (علی المضایقة فی قضاء الفوائت) به دست میآید؟
- * مراد از موسّع چیست؟
- * مراد از مضیق چیست؟
- * مراد از عبارت (ابنی بابویه) چه کسانی است؟
- * مراد از اصطلاح (حفظة) در عبارت چیست؟
- * معنای کلمه (خرّیت) چیست؟
- * حاصل مطلب در ذکر این نمونه چیست؟
- * دلیل ابن ادریس بر این اجماع چیست؟
- وجوه سهگانه در اثبات ابتناء اجماع ابن ادریس بر حدس
- تشریح المسائل
- * حاصل وجه اوّل در اثبات ابتناء اجماع ابن ادریس بر حدس چیست؟
- * آیا وجه مذکور در ادعای قطع به چنین اجماعی کافی است؟
- * اشتباه ابن ادریس در وجه اول در کجاست؟
- * در چه صورتی میتوان نفس ذکر را دلیل بر عمل به آنها قرار داده و فتوای به مضمونشان را به ناقلین آنها نسبت داد؟
- * حاصل مطلب در وجه دوم چیست؟
- * در چه صورتی در وجه سوم میتوان فتوی به اخبار مضایقه را به ذاکرین نسبت داد؟
- * با توجه به مطالب مذکور در وجه سوم چرا چنین اجماعی نمیتواند برای مثل ابن ادریس قطع به واقع آورد؟
- * حاصل پاسخ فوق چیست؟
- * با توجه به پاسخ فوق، مقدمه اول ابن ادریس چگونه رد میشود؟
- * اولین اشکال شیخ انصاری بر ابن ادریس در اینگونه اجماع چیست؟
- * اولین جهت در حدسی بودن این ادعای اجماع چیست؟
- * دومین جهت در حدسی بودن ادعای اجماع توسط ابن ادریس چیست؟
- * اگر ابن ادریس بگوید: الف- راویان این اخبار مورد وثوقاند و این اخبار، اخبار ثقه هستند. صغری ب- فقهاء نیز به خبر ثقه عمل میکنند. کبری پس: باید به این اخبار عمل نمایند. چه پاسخ میدهید؟
- * دومین اشکال شیخ انصاری به ابن ادریس چیست؟
- * اگر گفته شود شاید ابن ادریس به خبر واحد تنها اعتماد نکرده است تا در تعارض با مبنایش باشد بلکه به خبر واحد به علاوه فتوای علما که یقینآور بوده اعتماد نموده پس اشکالی وجود ندارد. شیخ چه پاسخی میدهد؟
- * سومین اشکال شیخ به ابن ادریس چیست؟
- * چهارمین اشکال شیخ به ابن ادریس چیست؟
- شاهدی دیگر بر عدم حجیت اجماع ناشی از حدس و اجتهاد
- استظهار شیخ
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و اوضح حالا فی عدم جواز الاعتماد ما ...) چیست؟
- * مبنای محقق در رد این ادعا چیست؟
- * نظر شیخ پیرامون ادعای ابن ادریس چیست؟
- * مراد از عبارت (متخیّلا انّ الحکم معلّق علی الزّوجة ...) چیست؟
- * مراد از (و لم یتفطّن لکون الحکم من حیث العیلولة ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (فکیف یجوز الاعتماد فی مثله علی الا ...) چیست؟
- * حاصل مطلب در ذکر این نمونه از اجماع چیست؟
- * حاصل پاسخ شیخ در اینجا به ابن ادریس چیست؟
- * چه نسبتی میان عیال بودن و واجب النفقه بودن برقرار است؟
- * نظر محقق راجع به این ادعای اجماع ابن ادریس چیست؟
- مقایسه شیخ میان کلام حلّی و محقّق
- تأویل در اجماعات ادعاشده
- مقاله محدث مجلسی
- تشریح المسائل
- تحقیق شیخ
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و التحقیق ... الخ) چیست؟
- * مراد از عبارت (امّا من حسن الظنّ بجماعة ... الخ) چیست؟
- * آیا برای جلوگیری از تدلیس نیازی به نصب قرینه در اینگونه اجماعات نمیباشد؟
- * مراد از عبارت (لانّ دعوی الاجماع لیس لاجل ... الخ) چیست؟
- * مراد از عبارت (نعم قد یوجب التدلیس من جهة ...) چیست؟
- * پس مراد از عبارت (و لکنّه یندفع بادنی ... الخ) چیست؟
- * حاصل و نتیجه این اندفاع چیست؟
- حاصل کلام
- تشریح المسائل
- بیان محقق سبزواری پیرامون اجماعات مذکوره
- حاصل بحث
- تشریح المسائل
- تضعیف کلام سبزواری توسط شیخ
- مثال
- توضیح مطلب با یک مثال خارجی
- تشریح المسائل
- * حاصل کلام از عبارت (نعم یبقی هنا شیء) تا به اینجا چیست؟
- * مراد شیخ از مطلب اخیر چیست؟
- * پس اگر به نظر شیخ، دستیابی به اجماع حقیقی تعذر دارد چه باید کرد؟
- * حاصل قانون مذکور چیست؟
- * و لکن قبلا گفته شد که اتفاق المعروفین به تنهایی مستلزم قول امام نیست و برای ما حدس قطعی به رأی امام نمیآورد؟
- * مراد از امارات و قرائن چیست؟
- * این یقین حاصله وجدانی است یا ظنی؟
- * حاصل مطلب از مطالب مذکور چیست؟
- * تنظیر شیخ جهت فهم مطالب چیست؟
- تشریح المسائل
- نظر شیخ اسد اللّه تستری در فایده اجماع
- اشاره
- تشریح المسائل
- مقام اول: حجت بودن اجماع منقول به اعتبار اول
- اشاره
- تشریح المسائل
- * مراد از اعتبار اول در عبارت (حجیّته بالاعتبار الاوّل ...) چیست؟
- * مراد از جهت ثبوت و جهت اثبات در عبارت (و هی مبنیّة من جهتی الثبوت و ...) چیست؟
- * مراد از دو کلمه (لفظ) و (السبب) در عبارت (دلالة اللفظ علی السّبب ...) چیست؟
- * مراد تستری از عبارت (و هی محقّقة ظاهرا ... الخ) چیست؟
- * مراد از عبارت (و قد یشتبه الحال ... الخ) چیست؟
- * کیفیت نقل اجماع در مقام استدلال توسط ناقل چگونه است؟
- * وجه مشتبه الحال بودن و دلالت نداشتن لفظ اجماع بر سبب کاشف (اتفاق الکل) در این مقام چیست؟
- * مراد از عبارت (انّ مبناه و مبنا غیره لیس علی الکشف الذی ...) چیست؟
- * کشف صوفیانه چیست؟
- * مراد از وجه الاخیر در عبارت (و لا علی الوجه الامر ... الخ) چیست؟
- * قول تستری راجع به وجه اخیر به طور کامل چیست؟
- * مراد از امران در عبارت (فاذا انتفی الامران ...) چیست؟
- * مراد از سائر الاسباب در عبارت (تعیّن سایر الاسباب المقرّرة ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و صرّح جماعة منهم ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و هذه المسألة کادت أن تکون اجماعیّا) چیست؟
- * مراد از سه کلمه (عبارت) (و المسألة) و (النقلة) در عبارت (و اذا لوحظت القرائن ...) چیست؟
- مقام دوم: حجت بودن نقل سببی که در مقدمه اول ذکر شده و وجه حجیت آن
- اشاره
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و روایة ما عدا قول المعصوم ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (کالأسئلة التی تعرف منها اجوبته ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و قد جرت طریقة السلف و الخلف ... علی قبول الاخبار) چیست؟
- * از نظر تستری دلیل حجیت خبر واحد چیست؟
- * مراد از عبارت (مع انّ هذا الوهم فاسد من اصله ...) چیست؟
- * وجه فساد این وهم چیست؟
- مقدمه سوم و یا نتیجه
- اشاره
- تشریح المسائل
- * آیا مراد از (الثالثة) مقدمه سوم است و یا در حقیقت نتیجه مقدمات قبل است؟
- * مراد از (کالمحصل) در عبارت (و وجهه انّ السّبب المنقول بعد حجّیّته کالمحصّل ...) چیست؟
- * مطلب مذکور چه ربطی به ما نحن فیه دارد؟
- * حاصل مطالب فوق چه میشود؟
- * مراد از عبارت (باعتبار ظنیّة اصله) چیست؟
- * مراد از اصطلاح (حینئذ) در عبارت (فینبغی حینئذ ..) چیست؟
- * مراد از عبارت (و لا من الامور المتجدّدة التی ... الخ) چیست؟
- * مراد از (و لا ممّا یندر اختصاص معرفته ببعض دون بعض ...) چیست؟
- * مراد از (علی حجّیّته خبر الثقة العدل بقول مطلق ...) چیست؟
- * مراد از (و ما اقتضی کفایة الظن ...) چیست؟
- * مراد از (و لذا بنی علی المسامحة ...) چیست؟
- * مراد از (من وجوه شتّی بما لم ... الخ) چیست؟
- * مراد از عبارت (من جهة متعلقة ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (و یراعی ایضا وقوع دعوی الاجماع ... الخ) چیست؟
- * علت اولویت مذکور در اجماع اول چیست؟
- * پس مراد از عبارت (بناء علی اعتبار السّبب ...) چیست؟
- * مراد از عبارت (ثمّ انّه قد نبّه) چیست؟
- * حاصل مطالب تستری چیست؟
- * جناب تستری برای تبیین دو مقام مذکور چه کرده است؟
- * مقدمه اول یا بحث ثبوتی چگونه شروع میشود؟
- * جناب تستری چه پاسخی به این سؤال میدهد؟
- * اگر اشکال شود که شاید این اجماعات منقوله مبتنی بر حدس و اجتهاد خود مدعی اجماع باشد و نه براساس تتبع و فتوی چه پاسخ میدهد؟
- * آیا از نظر تستری مطلب به لحاظ قرائن خارجیه تفاوت نمیکند؟
- * مقدمه دوم یا بحث اثباتی چگونه شروع میشود؟
- * پاسخ تستری به سؤال مذکور چیست؟
- * اولین دلیل تستری بر معتبر بودن اجماع از زاویه فوق چیست؟
- * در تبیین مطلب فوق مقدّمة بفرمایید چند نوع روایت داریم؟
- * روایت مصطلحه چگونه روایتی است؟
- * روایت غیر مصطلحه چگونه روایتی است؟
- * با توجه به مطالب مقدماتی فوق، سیره مستمره امت مسلمان چگونه میتواند دلیل بر اجماع مذکور باشد؟
- * چه ارتباطی میان ما نحن فیه (یعنی: نقل اجماع و اتفاق الکلّ) با موارد مذکوره از سیره وجود دارد؟
- * حاصل مطالب مذکور از نظر تستری چیست؟
- * آیا خبر واحد ثقه در این امور ارزشی دارد؟
- * دومین دلیل تستری بر معتبر بودن اجماع منقول از زاویه مذکوره چیست؟
- * سومین دلیل تستری بر اعتبار اجماع منقول به لحاظ نقل سبب چیست؟
- * ما نحن فیه (اعتبار اجماع منقول) چه ارتباطی با قانون کلی مذکور دارد؟
- * به چه دلیل میگویند: لا غنی لنا عن معرفة هذا الامر؟ و جناب تستری چه پاسخی میدهد؟
- * حاصل مطلب فوق چیست؟
- * پس مراد از عبارت (لا طریق الی هذه الامور غیر الظن غالبا) چیست و تستری چه پاسخی میدهد؟
- * نتیجه و حاصل مطلب مذکور چیست؟
- * حاصل مقدمه اول و دوم در شکل منطقی چیست؟
- * در بیان نتیجه فوق تستری چه میگوید؟
- * آیا هیچگونه تفاوتی در میان این دو طریق وجود ندارد؟
- * در ما نحن فیه (استدلال فوق) مقدمات چگونهاند؟
- * قرائن خارجیه مورد نظر کداماند؟
- * احوالات علماء در امر مذکور چگونه است؟
- * وضعیت کتبی که اجماع در آنها نقل شده در این مقام چگونه است؟
- * مراد تستری از عبارت (ثم لیلحظ مع ذلک) به طور خلاصه چیست؟
- * چرا مجتهد حق ندارد به اجمال منقول اکتفا کند؟
- * پس اگر نباید تنها به اجماع منقول اکتفا کند باید چه کند؟
- * آیا تفاوتی در آن امور خارج از اجماع منقول که باید مورد لحاظ واقع شوند وجود ندارد؟
- * حاصل و نتیجه ملاحظه این امارات چیست؟
- * اگر به اجماع منقول تنها نباید اعتماد نمود پس فایده نقل اجماع چیست؟
- ادامه کلام تستری در کشف القناع
- تشریح المسائل
- پایان کلام محقق تستری در کشف القناع
- تشریح المسائل
- انتقاد شیخ به محقق تستری
- تشریح المسائل
- اجمال مقال
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- سخن در خبر متواتر منقول
- تشریح المسائل
- * مراد شیخ از عبارت (من جمیع ما ذکرنا ...) چیست؟
- * پس مراد از (یظهر الکلام فی المتواتر المنقول ... الخ) چیست؟
- * مورد بحث در این مقام چیست؟
- * نظر شیخ پیرامون سؤال مذکور چیست؟
- * معنای پذیرفتن خبر چیست؟
- * آیا هرکسی این خبر را بپذیرد یقین وجدانی برای او حاصل میشود؟
- * چه تفاوتی میان نقل اجماع و نقل تواتر از نظر ناقل وجود دارد؟
- معنای قبول نقل تواتر
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- شهرت فتوائیه
- اشاره
- شهرت و حجیّت آن از باب ظنّ خاصّ
- تشریح المسائل
- * عنوان بحث در این بخش چیست؟
- * معنای لغوی شهرت چیست؟
- * با توجه به معنای لغوی شهرت آیا ممکن است در حکم مسألهای دو طرف نقیض آن مشهوری باشند؟
- * شهرت به طور کلی دارای چه تقسیماتی است؟
- * تقسیم اول شهرت دارای چند قسم است؟
- * مراد از شهرت روائی چیست؟
- * مراد از شهرت عملی چیست؟
- * مراد از شهرت فتوائی چیست؟
- * کدام یک از مباحث شهرت در اینجا مورد بحث است؟
- * چه تفاوتی میان شهرت فتوائی و اجماع وجود دارد؟
- * چرا مطرح کردید که عنوان بحث در اینجا شهرت فتوائی است؟
- * چرا شیخ فرموده (من حیث الحجیّة فی الجملة ...)؟
- * دومین تقسیم شهرت دارای چه اقسامی است؟
- * مراد از شهرت محصله چیست؟
- * مراد از شهرت منقوله چیست؟
- * کدام یک از شهرت محصله و منقول در اینجا مورد بحث است؟
- * بلا شک فتوی مشهور برای ما گمانآور است بفرمائید گمان بر چند قسم است؟
- * کلام در حجیت شهرت از باب ظن خاص است و یا ظن مطلق؟
- * پس مراد از عبارت (و الّا فالقول بحجّیتها من حیث افادة المظنة بناء علی دلیل الانسداد) چیست؟
- منشأ توهم حجیت شهرت از باب ظن خاص
- تشریح المسائل
- * با توجه به مطالبی که گذشت آیا شهرت فتوائیه از باب ظن خاص حجیت دارد یا نه؟
- * حاصل اولین استدلال گروه اول بر حجیت شهرت فتوائیه چیست؟
- * حاصل جوابی که شیخ از این استدلال میدهد چیست؟
- * پس مراد از عبارت (وقع نظیره من الشهید ...) چیست؟
- * وجوه ضعف و اشکالات وارده بر این استدلال از نظر شیخ چیست؟
- * مقدمة بفرمائید غرض از قیاس چیست؟
- * قیاس بر چند قسم است؟
- * مراد از قیاس مساوات چیست؟
- * قیاس اولویت چگونه قیاسی است؟
- * قیاس اولویت خود بر چند قسم است؟
- * مراد از قیاسی که اولویت قطعیه دارد چیست؟
- * مراد از قیاسی که اولویت ظنیه دارد چیست؟
- * حال بفرمائید ما نحن فیه مربوط به کدام یک از این دو نوع اولویت است؟
- * نظر شیخ پیرامون این مناط و اولویت آن چیست؟
- * چرا اولویت ظنیه از شهرت فتوائیه ضعیفتر است؟
- * حاصل مطلب شیخ در این اشکال چیست؟
- * دومین اشکال شیخ بر استدلال مذکور چیست؟
- * چرا شیخ قبول ندارد که افاده ظن مناط حجیت خبر واحد باشد؟
- * سومین اشکال شیخ بر استدلال مذکور چیست؟
- * عبارت اخرای مطلب فوق چیست؟
- * دومین دلیل گروه اول بر حجیت شهرت فتوائیه از باب ظن خاص چیست؟
- دلایل دیگر گروه اول بر حجیت شهرت فتوائیه
- وجه استدلال
- مؤیدی بر اراده شهرت از لفظ اجماع
- تشریح المسائل
- اشکالات شیخ به استدلال گروه اول به این دو روایت
- اشکال به استدلال از روایت مرفوعه
- حاصل کلام
- تشریح المسائل
- * مراد از عبارت (و لکن فی الاستدلال بالرّوایتین ... الخ) چیست؟
- * اولین اشکال شیخ از استدلال به مرفوعه زراره چیست؟
- * دومین اشکال شیخ از استدلال به مرفوعه زراره چیست؟
- * اولین شاهد مثال بر عدم عمومیت و اطلاق روایت مذکور چیست؟
- * دومین شاهد مثال شیخ بر عدم چنین عمومیتی در مرفوعه چیست؟
- * سومین اشکال شیخ از استدلال به مرفوعه توسط گروه اول چیست؟
- * چهارمین اشکال شیخ از استدلال به مرفوعه توسط گروه اول چیست؟
- * حاصل مطلب چیست؟
- اشکال بر استدلال به مقبوله ابن حنظله
- تشریح المسائل
- * مقدمة بفرمائید (ال) در عبارت (المجمع علیه لا ریب فیه) تعریف است و یا موصول؟
- * استدلال به مرفوعه و مقبوله هریک بر اساس کدام یک از دو احتمال فوق است؟
- * اگر (ال) در مقبوله به معنای موصول باشد شیخ چه اشکالی بر استدلال بر مقبوله وارد میکند؟
- * اولین اشکال شیخ از استدلال به مقبوله چیست؟
- * دومین اشکال شیخ بر این استدلال چیست؟
- * سومین اشکال شیخ به استدلال از مقبوله چیست؟
- * چهارمین اشکال شیخ به استدلال از مقبوله چیست؟
- * مراد از تقسیم امور و استشهاد امام به تثلیث پیامبر چیست؟
- * اگر مراد شهرت مصطلح باشد باز هم این تثلیث معنا دارد؟
- * مراد از عبارت (و مما یضحک الثکلی ...) چیست؟
- * نظر شیخ پیرامون توجیه مذکور چیست؟
- * چرا شیخ فرمود: (و الا فلا معنی للاستشهاد ... الخ)؟
- * مراد از عبارت (فتدبّر) در پایان متن چیست؟
- اجماع منقول
- مقام دوم: در وقوع تعبّد به ظنّ
- فهرست مطالب
- جلد 4
- مشخصات کتاب
- مقام اول: مبحث خبر واحد
- اشاره
- (حجیّت خبر واحد)
- اشاره
- (تنبیه)
- تشریح المسائل
- (نظر اعلام)
- (استدلال منکرین حجیت خبر واحد از باب ظنّ خاصّ)
- مقام دوم ادلّه حجیّت خبر واحد
- اشاره
- (ادلّه مجوّزین عمل به خبر واحد)
- اشاره
- امّا قرآن:
- اشاره
- [آیه نبأ]
- اشاره
- (تقریر استدلال)
- اشاره
- طریق اول: اینکه خدای متعال، وجوب تحقیق و تفحّص از خبر را معلّق به مخبر فاسق نموده است
- طریق دوم: خدای سبحان که امر فرموده به تفحّص در خبر فاسق، دو صفت در خبر وی (فاسق) وجود دارد:
- اشاره
- تشریح المسائل
- (انتقاد شیخ به دو استدلال مذکور)
- (دو اشکال غیر قابل دفاع) اشکال اول اینکه:
- (اشکالات قابل جواب بر آیه نبأ)
- (استدلال به منطوق آیه در حجیّت خبر ظنّی غیر عادل)
- (2- آیه شریفه نفر)
- (تمسّک به آیه کتمان)
- (استدلال به آیه سؤال در حجیّت خبر واحد)
- (استدلال به آیه اذن در اثبات حجّیت خبر واحد)
- (تنبیه)
- فهرست مطالب
- جلد 5
- مشخصات کتاب
- اشاره
- [ادامه ادله حجیت خبر واحد از اقسام ظنون معتبره از (مقصد دوم در ظن)]
- [دلیل دوم] (تمسّک به اخبار برای اثبات حجیّت خبر واحد)
- [دلیل سوم] (تمسّک به اجماع در اثبات حجیّت خبر واحد)
- و امّا تقریر اجماع (بر حجیّت خبر واحد) از وجوه مختلفی است:
- [وجه اول از وجوه تقریر اجماع بر حجیت خبر واحد]
- اشاره
- تشریح المسائل
- اشاره
- [استدلال اول شیخ طوسی در وجود اجماع بر حجیت خبر واحد]
- (دوّمین و سوّمین استدلال شیخ طوسی در اثبات حجیّت خبر واحد)
- (همراهی اجماع شیخ [طوسی] و دیگران با قرائن دالّه بر درستی آن)
- (وجه دوّم از وجوه تقریر اجماع بر حجیّت خبر واحد)
- (وجه سوم از وجوه تقریر اجماع بر حجیّت خبر واحد)
- (وجه چهارم از وجوه تقریر اجماع بر حجیّت خبر واحد)
- [وجه اول از وجوه تقریر اجماع بر حجیت خبر واحد]
- و امّا تقریر اجماع (بر حجیّت خبر واحد) از وجوه مختلفی است:
- (دلیل چهارم بر حجیّت خبر واحد [عقل میباشد که بر چند وجه است])
- اشاره
- برخی از این وجوه اختصاص به اثبات حجیّت خبر واحد دارد و برخی دیگر اثباتکننده حجیّت ظنّ است به طور مطلق و یا بالاجمال.
- فهرست مطالب
- جلد 6
- مشخصات کتاب
- اشاره
- [مقصد سوم در شک و احکام آن]
- اشاره
- (سخن در شک و ملحقّات آن)
- تشریح المسائل
- (وجه تقدیم ادلّه بر اصول)
- (مسامحه در اطلاق)
- (توجیه شیخ از تسامح مذکور)
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- (تحقیق شیخ در نسبت میان ادلّه و اصول)
- (مراد از بحث)
- تشریح المسائل مرجع ضمایر:
- (حصر عقلی اصول عملیه)
- (تداخل موارد اصول با یکدیگر)
- تشریح المسائل
- (شبهه حکمیّه و موضوعیّه)
- تشریح المسائل
- (شبهه تحریمیّه)
- تشریح المسائل
- (استدلال بر برائت و اباحه در نبود دلیل)
- تشریح المسائل
- (اشکال تناقض بر کسی که میان دو امر مذکور جمع نموده)
- (مناقشه شیخ در استدلال به آیه شریفه)
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- (مناقشه شیخ در استدلال به حدیث رفع)
- تشریح المسائل
- (سخن شیخ در مقام استدراک)
- تشریح المسائل
- (تسهیل اشکال توسط شیخ)
- (پاسخ اشکال)
- تشریح المسائل
- (مقاله علامه حلّی در تقدیر گرفتن جمیع آثار)
- توجیه شیخ از رأی مذکور
- اعلام ضعف این توجیه
- تشریح المسائل
- (مراد از آثار مجعوله شرعیه)
- (اشکال)
- (پاسخ شیخ)
- تشریح المسائل مرجع ضمایر:
- (حاصل کلام)
- (تنظیر)
- (ردّ استدلال فوق از جانب شیخ)
- (دفع توهّم توسط شیخ)
- تشریح المسائل
- پاسخ شیخ از این توهّم:
- (بررسی شیخ در حدیث)
- طیره
- وسوسه
- تشریح المسائل
- نکته:
- و از جمله این اخبار
- مناقشه شیخ
- و از جمله این اخبار
- مناقشه شیخ
- و از جمله این اخبار
- تشریح المسائل
- و از جمله اخبار
- مناقشه شیخ
- و از جمله اخبار
- مناقشه شیخ
- و از جمله اخبار
- نظر شیخ
- تشریح المسائل
- اشکال شیخ به استدلال فوق
- تشریح المسائل
- دنباله استدلال
- تشریح المسائل مرجع ضمایر:
- تشریح المسائل
- 1- انتصار مرحوم نراقی
- 2- وجه فساد در کلام فاضل نراقی
- تشریح المسائل
- استدلال به اجماع جهت اثبات برائت در شبهات تحریمیّه
- کلام مرحوم محقّق بنا بر آنچه از ایشان نقل شده:
- تشریح المسائل
- نظر شیخ پیرامون فرموده محقّق رحمه اللّه
- تشریح المسائل
- دلیل چهارم اصولیین در اثبات برائت
- تشریح المسائل
- بیان سید ابن زهره در بیان دلیل عقلی بر برائت
- توهّم
- حاصل کلام
- (تنبیه)
- تشریح المسائل
- استدلال به وجوهی که دلالت بر برائت ندارند
- اذن و ترخیص شارع در فعل لازمه شرعی مستصحبات مذکوره نیست
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- استدلال اخباریها بر وجوب احتیاط در مسئله اوّل
- پاسخ شیخ
- تشریح المسائل
- به عبارت دیگر:
- (تمسّک به اخبار بر وجوب احتیاط در مسئله اوّل)
- نقل برخی اخبار دالّه بر وجوب احتیاط از نظر اخباریین
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- نکته:
- (پاسخ شیخ از اخبار دالّه بر وجوب احتیاط)
- تشریح المسائل
- حاصل جواب شیخ از این اخبار
- تشریح المسائل
- اشکال
- پاسخ شیخ از اشکال مذکور
- پاسخ دیگر شیخ از اخبار احتیاط
- تشریح المسائل
- پاسخهای دیگر از اخبار توقّف و وجوب احتیاط
- پاسخ شیخ
- پاسخ شیخ
- اشکال شیخ به پاسخ مذکور
- تشریح المسائل
- ایراد شیخ به جواب فوق
- تشریح المسائل
- (طائفه سوم از اخبار دالّه بر توقّف)
- تشریح المسائل
- پاسخ شیخ از دسته سوم اخبار دالّه بر توقّف
- 2- اما پاسخ شیخ از موثقه
- تشریح المسائل
- احتمالی دیگر در معنای روایت
- تشریح المسائل
- پاسخ شیخ از روایت مفید ثانی در امالی
- تأمل شیخ در معنای حدیث شریف
- تشریح المسائل
- تبصره
- تشریح المسائل
- (اخبار تثلیث)
- 1- مقبوله عمر بن حنظله
- دلالت مقبوله بر وجوب احتیاط در مسئله مورد بحث
- حاصل کلام در روایت
- تشریح المسائل
- پاسخ شیخ از اخبار تثلیث
- تشریح المسائل
- مؤیّدات بر ارشادی بودن اخبار تثلیث
- تشریح المسائل
- تمسّک اخباریها به دلیل عقلی در اثبات احتیاط
- تشریح المسائل
- پاسخ شیخ از تقریر اوّل در دلیل عقلی
- وجه دوّم از تقریر دلیل عقلی
- پاسخ شیخ از وجه دوّم تقریر عقلی
- تشریح المسائل
- فهرست مطالب
- جلد 7
- مشخصات کتاب
- اشاره
- [ادامه مقصد ثالث و آن حکم شک در حکم واقعی است بدون ملاحظه حالت سابقه]
- [ادامه مقام اول]
- [ادامه موضع اول و آن شک در نفس تکلیف است]
- [ادامه مطلب اول: در صورتی که امر بین حرمت و غیر وجوب دایر شود]
- [ادامه مسئله اول: آنجا که نصی در آن نباشد]
- (تنبیهات)
- اشاره
- تنبیه اول: [از محقق حلی تفاوت در اعتبار اصل برائت و اجراء آن میان امری که مبتلا به بوده و غیر آن، حکایت شده است.]
- تنبیه دوّم: مقتضای ادله پیشین این است که حکم ظاهری در فعلی که مشتبه الحکم است اباحه است
- تنبیه سوم: اینکه از نظر عقل و شرع اشکالی در رجحان (و مستحسن بودن) احتیاط، وجود ندارد.
- تنبیه چهارم: در مذاهب چهارگانه است که جناب بهبهانی در مسئله شبهات حکمیّه تحریمیه که منشأ شبهه فقدان نص است به اخباریین نسبت داده است
- تنبیه پنجم جریان اصالة الاباحه در مشتبه الحکم در صورت نبود اصل موضوعی حاکم برآن (اصالة الاباحة) است
- تنبیه ششم: از برخی اخباریها کلامی در این مقام حکایت شده است که (بیانش) خالی از فایده نیست
- (تنبیهات)
- مسئله دوم: (آنجا که امر دائر است میان حرمت و غیر وجوب، به خاطر مجمل بودن نص).
- مسئله سوم: شبهه حکمیه از جهت تعارض دو نص
- مسأله چهارم (شبهه تحریمیّه موضوعیه)
- اشاره
- نظر شیخ پیرامون استدلال علّامه
- (تشریح المسائل)
- یک توهّم توهّم و گمان عدم جریان قبح عقاب بلابیان در اینجا (شبهه موضوعیّه)
- [تنبیهات]
- تنبیه اول
- تنبیه دوم: ایراد شیخ حر عاملی به اخباریها
- اشاره
- پاسخ شیخ حرّ به ایراد خودش
- ذکر ادلّه در اثبات مدّعای فوق توسط شیخ حرّ
- (تشریح المسائل)
- بیان شیخ اعظم در مقصود شیخ حرّ
- بیان وجه دوم توسط شیخ حرّ
- (تشریح المسائل)
- سومین دلیل نقلی شیخ حرّ بر وجوب احتیاط در محتمل الحرمة و الحلیّه
- ادامه بیانات جناب حرّ
- (تشریح المسائل)
- پاسخ شیخ به دلیل جناب حرّ
- (تشریح المسائل)
- پاسخ شیخ به دلیل جناب حرّ
- (تشریح المسائل)
- تنبیه سوم: احتیاط تام موجب اختلال در نظام زندگی است
- تنبیه چهارم
- [ادامه مسئله اول: آنجا که نصی در آن نباشد]
- مطلب دوّم: در دوران حکم عقل میان وجوب و غیر حرمت
- اشاره
- مسئله اول: در امری است که حکم شرعی کلّی آن به دلیل نبود نصّ معتبر (بر ما) مشتبه شده است
- اشاره
- (تشریح المسائل)
- شبهه وجوبیه و قول محدّث برای در وجوب احتیاط
- [تنبیهات]
- تنبیه اوّل
- تنبیه دوّم: رجحان احتیاط و ترتب ثواب برآن
- تنبیه سوّم عدم جریان اصالة البراءة در شک وجوب تخییری
- مسئله دوم در مورد شیئی که حکم شرعیاش به جهت اجمال نصّ مشتبه شده است
- مسئله سوم در امری که حکم شرعیاش به دلیل تعارض نصّین مشتبه است
- مسأله چهارم امر دائر شده میان وجوب و عدم وجوب به دلیل اشتباه در موضوع حکم
- [مطلب سوم: در جایی که امر بین وجوب و حرمت دایر شود]
- مسأله اوّل [در حکم دوران امر میان وجوب و حرمت بخاطر فقدان دلیل جهت تعیین یکی از آن دو پس از اقامه دلیل بر یکی از وجوب و حرمت]
- اشاره
- مرحله اوّل از بحث
- مرحله دوم از بحث
- اقوال و وجوه مختلفه در این مسئله
- (تشریح المسائل)
- بیان محل نزاع در مسئله
- ادلّه شرعیّه و عقلیه در اباحه ظاهریّه در دوران بین المحذورین
- عدم صحت قیاس ما نحن فیه با باب تعارض خبرین
- حاصل و خلاصه مطلب به زبان ساده:
- مسأله دوّم وقتی امر دائر است میان وجوب و حرمت بجهت اجمال نصّ
- مسئله سوم اگر امر دائر شود میان وجوب و حرمت به خاطر تعارض نصّین (حکم چیست؟)
- مسأله اوّل [در حکم دوران امر میان وجوب و حرمت بخاطر فقدان دلیل جهت تعیین یکی از آن دو پس از اقامه دلیل بر یکی از وجوب و حرمت]
- [ادامه مطلب اول: در صورتی که امر بین حرمت و غیر وجوب دایر شود]
- [ادامه موضع اول و آن شک در نفس تکلیف است]
- [ادامه مقام اول]
- جلد 8
- مشخصات کتاب
- اشاره
- [3-] اصل احتیاط
- اشاره
- مطلب اوّل: در دوران امر میان حرمت و غیر وجوب از احکام دیگر
- مسأله اوّل: شبهه موضوعیّه
- تشریح المسائل
- اشاره
- مقام اوّل در شبهه محصوره
- اشاره
- [مقام اول] مخالفت قطعیّه با موارد علم اجمالی جایز نیست
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- عدم تفاوت میان عنوان واحد و عنوان مردّد
- تشریح المسائل
- تلخیص المطالب به روش گفتگو
- اما مقام دوم: آیا اجتناب از تمام شبهات واجب است؟
- تشریح المسائل
- توهّم جریان اصالة الحلّ در هریک از مشتبهین و تخییر میان آن دو
- پاسخ شیخ اعظم به اشکال فوق
- حکم در تعارض اصلین تساقط است و نه تخییر
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تقریر وجه و دلیل سوّم حضرات توسط شیخ
- تشریح المسائل
- بررسی و نقد سخن میرزای قمی توسط شیخ اعظم
- تشریح المسائل
- روایاتی که دلالت دارند بر ارتکاب شبهه محصوره
- تشریح المسائل
- اخبار وارد شده در حلال بودن شیئی که حرمتش معلوم نیست، بطور کلّی بر سه صنفاند:
- 1- اخباری که دلالت بر حلیّت شیء مجهول الحرمة دارند
- 2- اخباری که دلالت بر ارتکاب دو طرف شبهه دارند
- تشریح المسائل
- 3- اخباری که دلالت بر جواز اخذ مال از ظلمه دارند
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- اجتناب از اطراف شبهه محصوره امری قطعی است.
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تلخیص المسائل
- [تنبیه اول:] عدم تفاوت اندراج مشتبهین در تحت حقیقت واحد و یا غیر واحده
- تنبیه دوّم [معنی وجوب اجتناب از هر دو مشتبه چیست؟]
- تشریح المسائل
- [تنبیه سوم:] وجوب اجتناب از مشتبهین در صورت تنجّز تکلیف است در هر فرضی
- تشریح المسائل
- تنبیه چهارم: در وجوب اجتناب از مشتبهین و عدم وجوب سایر آثار شرعیّه
- تنبیه پنجم: جواز ارتکاب برخی از محتملات در حال اضطرار
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تنبیه ششم: عدم تفاوت میان اطراف موجود و اطراف موجود تدریجی
- تشریح المسائل
- تنبیه هفتم: منشأ علم اجمالی در شبهه محصوره
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تنبیه هشتم: اجتناب از اطراف شبهه چه محکوم به حلیّت باشد و یا حرمت
- تشریح المسائل
- تنبیه نهم حکم (شیء) مشتبه به یکی از مشتبهین، حکم مشتبهین است
- تشریح المسائل
- مقام دوّم: در شبهه غیر محصوره
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- تلخیص المسائل
- فهرست مطالب
- جلد 9
- مشخصات کتاب
- اشاره
- فهرست مطالب
- مطلب دوّم (در اشتباه واجب با غیر حرام است)
- اشاره
- [امّا قسم اوّل: در جائی است که شبهه وجوبیه، و دوران میان متباینین]
- اشاره
- مسئله اوّل [اشتباه واجب به غیر آن به دلیل عدم نصّ:]
- اشاره
- امّا مسأله اوّل (یعنی حرمت مخالفت قطعیّه):
- و امّا مسأله دوّم (یعنی موافقت قطعیّه):
- اشاره
- (مانع نبودن جهل تفصیلی از احتیاط در شبهه فقدان نصّ)
- (چرا عقل مانع از احتیاط نیست؟)
- (تقریر و بررسی یک اشکال)
- (پاسخ شیخ به اشکال فوق)
- (دلالت برخی اخبار بر وجوب احتیاط در این مسئله)
- تشریح المسائل
- (ادلّه کسانی که موافقت احتمالیه را کافی میدانند)
- (پاسخ شیخ به اشکال فوق)
- تشریح المسائل
- (عدم جواز تمسّک در شبهه وجوبیّه فقدان نصّ به ادلّه برائت)
- تشریح المسائل
- (کلام محقّق رحمه اللّه در عدم وجوب احتیاط در این مسئله)
- تشریح المسائل
- (از ظاهر کلمات محقّق خوانساری نیز عدم وجوب احتیاط استفاده میشود)
- (مناقشه در کلام محقّق قمی)
- (بررسی آخرین مطلب محقق قمی و نقد آن)
- (اشکال:)
- (اشکال وجه اوّل:)
- دفع یک توهّم:
- (دفع توهم فوق و دلیل آن:)
- حاصل مطلب اینکه:
- (اشکال:)
- (پاسخ شیخ به اشکال فوق)
- مسئله دوم: (اشتباه واجب به غیر واجب به دلیل اجمال نصّ)
- مسأله سوم
- مسأله چهارم
- و ینبغی التنبیه علی امور:
- مقام دوّم از بحث: (در جائی است که امر دائر شده در واجب میان اقل و اکثر)
- اشاره
- [قسم اوّل] (مسئله چهارگانه قسم اوّل که همان شک در جزء خارجی است.)
- [اولین مسئله از آن چهار مسئله:]
- اشاره
- (مشهور در این مسئله اجراء اصل برائت است)
- (مختار شیخ نیز در این مسئله اجراء برائت است)
- (دلیل عقلی بر اجرای برائت در شک در جزئیّت)
- تشریح المسائل
- اشکال:
- پاسخ:
- (مؤاخذه عبد در صورتی که عاجز از تحصیل علم به جزء مشکوک باشد قبح است)
- تشریح المسائل
- (اشکال)
- (پاسخ)
- % تشریح المسائل
- نکتهها:
- اشکال:
- پاسخ:
- تشریح المسائل
- (علم اجمالی در اقل و اکثر در وجوب احتیاط غیر مؤثر است)
- تشریح المسائل
- امکان تمسّک به استصحاب اصالت عدم وجوب اکثر
- (مناقشه شیخ در این اصل)
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- (پاسخ شیخ به ادله قائلین بوجوب الاحتیاط در جزء مشکوک) پس دلیل اوّل:
- و امّا دلیل دوم یعنی قاعده اشتغال.
- تشریح المسائل
- تشریح المسائل
- نکته:
- (استدلال به اخبار بر برائت در باب اقل و اکثر)
- تشریح المسائل
- نکتهها:
- (ادله برائت حاکم بر دلیل عقلی متقدم هستند)
- (سخن صاحب فصول در حکومت ادله احتیاط بر ادلّه برائت در جزء مشکوک)
- تشریح المسائل
- (مناقشة شیخ اعظم در بیانات صاحب فصول)
- تشریح المسائل
- (حکومت ادلّه برائت بر استصحاب اشتغال)
- (استدلال صاحب فصول به اخبار برائت بر نفی حکم وضعی)
- (ادامه سخن صاحب فصول رحمه اللّه)
- تشریح المسائل
- (مناقشه شیخ در کلام صاحب فصول)
- تشریح المسائل
- (اصولی دیگر و تمسّک به آنها در اثبات برائت در جزء مشکوک و مناقشة شیخ در این اصول)
- (شک در جزئیّت هنگام اختراع مرکب)
- تشریح المسائل
- (مسأله دوّم: از مسائل اربعه اقلّ و اکثر)
- اشاره
- (اجمال در معنای عرفی و شرعی)
- نظر جناب شیخ و جریان برائت در این مسئله
- تشریح المسائل
- (قاعده اشتغال و تخیل جریان آن در این مسئله)
- (دفع تخیّل فوق)
- تشریح المسائل
- (اشکال)
- (پاسخ شیخ:)
- (یک توهّم)
- (دفع توهّم)
- (بهبهانی (ره) و بیان ثمره میان دو قول)
- (تعلّق تکلیف به مصداق لفظ و نه به مفهوم مراد)
- تشریح المسائل
- (تحقیق شیخ اعظم)
- تشریح المسائل
- (دلیل پنجم قائلین به اصالة الاحتیاط در جزء مشکوک)
- (دفع توهم مزبور)
- (حاصل مطلب)
- نکته:
- تشریح المسائل
- تلخیص المطالب
- مسأله سوّم:
- (مسئله چهارم)
- [اولین مسئله از آن چهار مسئله:]
- و امّا قسم دوم:
- (آگاهی دادن به اموری که متعلق به جزء یا شرط است)
- تنبیه اوّل:
- اشاره
- تشریح المسائل
- نکته:
- (مسئله اول: در ترک جزء است از روی سهو)
- اشاره
- تشریح المسائل
- (اشکال:)
- (پاسخ اشکال:)
- تشریح المسائل
- (این مسئله از قبیل مسئله اجزاء نیست)
- (یک توهّم و دفع آن)
- (توهّمی دیگر و دفع آن)
- (به نظر شیخ هیچ دلیلی بر نفی جزئیّت از نماز ناسی وجود ندارد)
- تشریح المسائل
- (تمسّک به استصحاب صحت در این مسئله و مناقشه شیخ در آن)
- (توهم اصل ثانوی در این مسئله به واسطه حدیث رفع)
- (پاسخ شیخ به توهم فوق:)
- (یک ادّعا:)
- (دفع ادّعای فوق)
- تشریح المسائل
- تلخیص المطالب
- تشریح المسائل
- نکتهها
- نکته دوّم:
- (مسئله دوم در زیاد کردن جزء است از روی عمد)
- اشاره
- تشریح المسائل
- (باطل بودن عبادت در قسم اوّل:)
- (ذکر پنج دلیل بر باطل نبودن عمل در دو قسم دیگر:)
- (استدلال بر صحت عمل به واسطه استصحاب صحت)
- (مناقشه جناب شیخ در استصحاب صحت)
- مثال روی فرضی که مانع قطعی است
- (عدم نیاز به استصحاب صحت اجزاء سابقه)
- تشریح المسائل
- (اشکال)
- (پاسخ)
- (صحت استصحاب وقتی که شک در قاطعیت است)
- (فرق میان شک در مانعیّت و قاطعیّت)
- (کلام صاحب فصول در ردّ استصحاب صحت:)
- تشریح المسائل
- (مناقشه شیخ در مطلب صاحب فصول)
- (اشکال در استصحاب هیئت اتصالیّه عند الشک فی القاطعیة)
- (دفع اشکال از استصحاب هیئت اتصالیّه سرتاسری)
- تشریح المسائل
- (استدلال بر صحت عمل پس از زیادت عمدی به واسطه لا تبطلوا اعمالکم)
- (مناقشه شیخ در استدلال فوق)
- (معانی حرمت ابطال عمل):
- (معنای اول:)
- (معنای دوّم:)
- (معنای سوم:)
- (اظهریّت معنای اوّل)
- (آوردن گواه بر دلالت آیه بر معنای اول)
- تشریح المسائل
- (ضعف دلیل چهارم در صحت عمل پس از زیادت عمدی)
- (ضعیفتر بودن دلیل پنجم در اثبات صحت عمل، از دلیل چهارم)
- (پاسخ صاحب ریاض از دو استصحاب حرمت عمل و اتمام عمل)
- (مناقشه شیخ در پاسخ مذکور)
- تشریح المسائل
- (دلیل خاص بر مبطل بودن زیادی عمدی در برخی از عبادات)
- تشریح المسائل
- تلخیص المطالب
- مسأله سوم از تنبیه اوّل (در رابطه با زیاد کردن سهوی جزء است:)
- تنبیه دوم: در این که: (آیا اگر جزء یا شرط متعذر شد تکلیف به کل و یا مشروط ساقط میشود یا نه؟)
- اشاره
- 1- (قول به سقوط و دلیل آن)
- (بیان فرض دوّم شیخ و فرض چهارم ما:)
- (بیان فرض سوم شیخ و فرض پنجم ما)
- (بیان فرض چهارم شیخ و فرض ششم ما)
- تشریح المسائل
- (قول به عدم سقوط الباقی و دلیل آن:)
- (استدلال بر این قول با سه روایت:)
- (مناقشه صاحب فصول در ظهور این حدیث درست نیست.)
- تشریح المسائل
- (اشکال در دلالت روایت دوّم)
- (رفع اشکال)
- تشریح المسائل
- (اشکال در دلالت روایت سوم:)
- (اشکال اوّل)
- (اشکال دوم)
- (اشکال سوم:)
- (اشکال چهارم:)
- (تام بودن استدلال به این روایات در اثبات مدّعا)
- تشریح المسائل
- (قاعده در شروط همان چیزی است که در اجزاء گفته شد)
- (دلیل خارجی)
- (حکم منصفانه در رابطه با جریان این قاعده:)
- تشریح المسائل
- (اشکال شیخ به نظر صاحب ریاض)
- (طرح یک دعوی و پاسخ آن)
- تشریح المسائل
- (استدلال به روایت عبد الاعلی بر عدم سقوط مشروط به سبب تعذّر شرط آن)
- (کیفیت استنباط حکم مذکور از آیه شریفه)
- تشریح المسائل
- فرعان:
- (دو فرع در رابطه با بحث جزئیّت و شرطیّت)
- تشریح المسائل
- تلخیص المطالب
- (تنبیه سوم:)
- (تنبیه چهارم):
- تنبیه اوّل:
- مطلب سوم (در اشتباه واجب با حرام، یعنی شکّ در مکلّف به و دوران بین المحذورین)
- جلد 10
- مشخصات کتاب
- اشاره
- خاتمه: در آنچه در عمل به اصل برائت و اصل احتیاط است
- اشاره
- رأی مشهور بر بطلان عبادت کسی که ترککننده دو راه اجتهاد و تقلید است
- تشریح المسائل
- حکم تارک طریقین در صورتی که بنایش بر احتیاط باشد
- تشریح المسائل
- پنجمین دلیل شیخ:
- تشریح المسائل
- ذکر مطالبی که گذشت در یک گفتمان ساده با شیخ
- حاصل آراء شیخ و نقطه نظرات حضرت امام خمینی
- آنچه در عمل به برائت معتبر است:
- تشریح المسائل
- ادلّه وجوب فحص
- تشریح المسائل
- حاصل مطلب
- سرّ تشبیه مزبور
- عقاب جاهل مقصّر به دلیل مخالفتش با واقع
- رأی صاحب مدارک بر عقاب فرد جاهل به خاطر ترک تعلّم
- توجیه کلام صاحب مدارک
- مراد مشهور در قول به عقاب جاهل مقصّر به خاطر مخالفت با واقع
- تشریح المسائل
- ظهور برخی عبارات مشهور بر توجّه نهی به جاهل به هنگام جهلش به واقع حین العمل
- تفاوت میان جاهل به حکم و جاهل به موضوع
- اشکال در حکم به صحت نماز ناسی حکم بهویژه ناسی مقصّر
- مؤیدی بر اینکه مراد مشهور همان وجه و یا احتمال اوّل است
- التجای برخی به واجب نفسی بودن تعلّم
- رأی صاحب مدارک و پیروان ایشان
- تشریح المسائل
- ظهور ادله وجوب تحصیل علم بر غیری بودن این وجوب
- راه حلّ شیخ در خارج کردن وجه سوّم از بنبست
- آیا عمل صادره از جاهل صحیح است یا فاسد؟
- تشریح المسائل
- ملاک مشهور در صحّت و یا عدم صحت معاملات جاهل مقصّر
- عدم اختلاف علماء در مطالب شیخ و اظهارنظر فاضل نراقی رحمه اللّه
- تشریح المسائل
- حاصل تفصیلی که مرحوم نراقی ذکر نموده است
- ادامه بحث و تفصیل مرحوم نراقی
- تشریح المسائل
- مناقشه شیخ انصاری در مطالب مرحوم نراقی
- حاصل و خلاصه گفتار شیخ انصاری
- بحثی در اجتهاد و تقلید
- توهم فساد در معامله جاهل
- پاسخ شیخ از توهم مزبور
- تشریح المسائل
- حکم عبادتی که جاهل مقصّر علی طبق البراءة انجام میدهد
- پاسخ شیخ به یک اشکال مقدّر
- عدم تحقّق قصد قربت با وجود شک در اینکه عمل مقرّب است یا نه؟
- نشاندهنده مطابقت عمل عبادی با واقع
- پاسخ به یک توهّم
- تشریح المسائل
- [مطلب اول]
- مطلب دوم
- سومین و آخرین مطلب در خاتمه احکام جاهل مقصر
- اشاره
- عدم وجوب فحص در شبهه موضوعیّه تحریمیّه
- آیا فحص در شبهه موضوعیّه وجوبیّه، واجب است یا نه؟
- بناء عقلاء بر فحص در برخی موارد شبهه موضوعیه
- کلام صاحب معالم در وجوب فحص در خبر مجهول الحال
- استشهاد به بناء عقلاء
- کلام محقّق قمی در قوانین تأییدی بر نظر صاحب معالم
- اختلاف کلمات فقها در فروع این مسئله
- مناقشه شیخ در مطالب صاحب معالم و محقّق قمی
- رأی جناب شیخ در مسئله مزبور
- رجوع به مناقشه محقق قمی و اظهارنظر شیخ پیرامون آن
- تشریح المسائل
- حدّ فحص، همان یأس است
- تشریح المسائل
- توضیح شیخ بر این مطلب و مناقشه در کلام جناب فاضل
- تشریح المسائل
- احکام صورت اول
- احکام صورت دوم
- گاهی مراد از اعمال اصل تنها نفی احد الحکمین است
- تعارض اصلین و سقوط و عدم اجرای اصل
- تشریح المسائل
- فرق گذاشتن محقّق قمی میان دو مثالی که گذشت
- کرّیت و عدم تقدّم آن بر ملاقات در مثال سوم جناب تونی
- تشریح المسائل
- تفصیل صاحب فصول در مسئله کریت و ملاقات
- مناقشه جناب شیخ در فرموده صاحب فصول
- تشریح المسائل
- دومین شرط اجرای اصل برائت به نظر جناب تونی
- مناقشه شیخ در شرط دوم جناب فاضل
- تشریح المسائل
- تلخیص المطالب «حاصل و خلاصه مطالبی که گذشت در یک گفتمان ساده با شیخ»
- [قاعدة لا ضرر و لا ضرار]
- فهرست مطالب
- جلد 11
- مشخصات کتاب
- اشاره
- مقدمه:
- [ادامه مقصد سوم در مورد شک]
- مقام دوّم: [در مورد استصحاب]
- (در تعریف استصحاب به لحاظ لغوی و اصطلاحی)
- سخن در بیان چند امر باقی ماند:
- امر اوّل اینکه: [استصحاب یک اصل عملی است و یا اماره ظنیّه]
- [امر دوم در اینکه: آیا حکم عقلی حجیّت استصحاب از مستقلات عقلیّه است یا از غیر مستقلّات؟]
- امر سوّم در اینکه: (آیا استصحاب از مسائل اصولی است یا فقهی؟)
- تنبیه چهارم: (مناط استصحاب بنا بر اینکه یک قاعده تعبدیّه باشد)
- امر پنجم: (در اینکه قوام استصحاب به دو چیز است؛ یقین به حدوث و شکّ در بقاء)
- امر ششم در تقسیم استصحاب است
- اشاره
- (تقسیم استصحاب به اعتبار مستصحب)
- اشاره
- [وجه اول: مستصحب گاهی یک امر وجودی و گاهی هم یک امر عدمی میباشد]
- اشاره
- تشریح المسائل
- (کلام شریف العلماء در خروج عدمیّات از محل نزاع)
- (استدلال حضرات بر اختصاص استصحاب به وجودیات و مناقشه شیخ در آن)
- وجه دوّم: [مستصحب گاهی یک حکم شرعی و گاهی غیر از حکم شرعی است]
- [وجه سوّم: مستصحب گاهی یک حکم تکلیفی و گاهی یک حکم وضعی شرعی است]
- (دومین تقسیم استصحاب به اعتبار دلیل مستصحب)
- (تقسیم استصحاب به اعتبار شکّ در بقاء مستصحب)
- (اقوال در حجیّت استصحاب)
- اشاره
- و قویترین (قول در حجیّت استصحاب)؛ همان قول نهم است
- اشاره
- تشریح المسائل
- (استدلال بر صحت قول نهم)
- اشاره
- 1- ظهور کلمات جماعتی از علماء است بر اجماع در این مطالب:
- 2- دومین دلیل استقراء است
- تشریح المسائل
- 3- و امّا دلیل سوّم: اخبار مستفیضه است:
- 1- از جمله این اخبار صحیحه مضمره زراره است
- (استدلال به صحیحه ثانیه زراره در حجیّت استصحاب در شکّ در رافع)
- (استدلال به صحیحه ثالثه زراره در حجیّت استصحاب در شکّ در رافع)
- 4- استدلال به موثّقه اسحاق بن عمّار
- (استدلال به روایت خصال و یک روایت دیگر بر حجیّت استصحاب)
- (مکاتبه علی بن محمّد کاشانی)
- (اخبار خاصّه و اثبات استصحاب در موارد خاص)
- (تنبیهات بر چند امر)
- اشاره
- تنبیه اوّل: اقسام استصحاب کلی
- تنبیه دوّم: در اینکه آیا استصحاب در زمان و امور زمانیه جاری میشود یا نه؟
- اشاره
- تشریح المسائل
- تحقیق در مسئله: این است که: در اینجا سه فصل از بحث وجود دارد:
- 1- و امّا (جریان استصحاب) در خود زمان؛ بدون اشکال، استصحاب در خود زمان جاری نمیشود
- 2- استصحاب در امور تدریجیّه غیر قارّه
- 3- استصحاب امور مقیده به زمان
- تنبیه سوّم: (عدم جریان استصحاب در احکام عقلیه)
- مقام دوّم: [در مورد استصحاب]
- جلد 12
- مشخصات کتاب
- اشاره
- فهرست مطالب
- ادامه مقصد سوم: در شک
- ادامه مبحث استصحاب
- ادامه تنبیهات استصحاب
- تنبیه چهارم
- تنبیه پنجم
- اشاره
- دلیل صاحب فصول بر منع از استصحاب تعلیقی
- مناقشۀ مرحوم شیخ در دلیل صاحب فصول
- وجه دیگری بر منع استصحاب احکام شرایع سابقه
- احتمال سوّم
- مطلبی که مرحوم محقّق قمی در وجه المنع فرموده
- ثمرات ذکر شده برای استصحاب شریعت سابقه و مناقشۀ در آنها
- از جملۀ این ثمرات:اثبات وجوب قصدو نیّتاخلاص در افعال عبادی است
- ثمرۀ دوّم
- پاسخ شیخرهبه این استشهاد
- ثمرۀ سوم
- پاسخ شیخرهبه استشهاد فوق
- ثمرۀ چهارم
- ثمرۀ پنجم
- ثمرۀ ششم
- تلخیص المطالب
- تنبیه ششم
- اشاره
- تفصیل مطلب
- مراد از نفی اصول مثبته
- اشکال
- پاسخ
- عدم ترتّب آثار و لوازم غیر شرعیّه بر مستصحب
- ادلۀ صاحب فصول در عدم حجیّت اصل مثبت
- مناقشۀ شیخرهدر تعلیل اوّل صاحب فصول:
- مناقشۀ شیخ در تعلیل دوّم صاحب فصول
- وجوب التزام به اصول مثبته بنابراینکه حجیّت استصحاب از باب ظنّ باشد
- فروعی که برخی از فقهاء در این فروع به اصول مثبته تمسّک کردهاند
- فرع اوّل:
- فرع دوّم
- فرع سوّم:
- فرع چهارم
- فرع پنجم
- استفاده نکردن فقهاء از هر اصل مثبتی
- حجیّت اصل مثبت در صورت خفیّه بودن وسائط
- نمونههایی از خفاء در واسطه
- چرا در اینجا استصحاب رطوبت را جاری نکرده و این لباس را پاک دانسته؟
- تلخیص المطالب
- تنبیه هفتم
- اشاره
- شک در تقدّم و تأخر امر حادث نسبت به زمان
- تحقیق در این مسأله و توضیح آن این است که:تأخّر امر حادث:
- لحاظ تقدّم و تأخر یک امر حادث نسبت به حادث دیگر
- معلوم التاریخ بودن یکی از دو امر حادث
- دو قول دیگر در این صورت
- یکی از این دو قول،جاری کردن اصل است در طرف مجهول التاریخ و اثبات صفت تأخّر
- قول دوّم
- صحیح بودن استصحاب قهقری بنابر اصل مثبت بودن آن
- اتفاق حضرات بر اجرای این استصحاب در اصول لفظیّه
- تلخیص المطالب
- تنبیه هشتم
- تنبیه نهم
- اشاره
- عدم جریان استصحاب در امور اعتقادیه
- شک در نسخ اصل شریعت
- تمسّک بعض اهل کتاب به استصحاب شریعتش
- بیان برخی از پاسخهایی که از استصحاب کتابی داده شده است.
- مناقشۀ شیخنا در آنچه که محقق قمی افاده فرموده است
- پاسخ سوّم شیخنا به مرحوم قمی:
- پاسخ دیگر و در واقع چهارمین پاسخ شیعه به محقق قمی
- سخن دیگری از محقق قمیره
- مناقشة شیخ در این کلام مرحوم قمی
- اشکال قمی به پاسخ خودش
- مناقشۀ شیخ در این پاسخ مرحوم قمی
- پاسخ شیخ انصاری به استصحاب کتابی از منظرهای دیگر
- دومین پاسخ شیخ به استدلال کتابی
- سومین پاسخ شیخ به کتابی
- چهارمین پاسخ شیخ به کتابی
- اشکال
- پاسخ
- پنجمین پاسخ شیخ و یا هشتمین پاسخ از مجموعه پاسخهای به کتابی
- کلام امام رضا ع در پاسخ به جاثلیق
- تلخیص المطالب
- تنبیه دهم
- اشاره
- آیا استصحاب حکم مخصّص با وجود عموم ازمانی جاری میشود یا نه؟
- در دو موضع با آنچه ما گفتیم مخالفت شده است:
- رأی سید بحر العلوم در مخالفت با کلام شیخ در مسأله
- پاسخ به یک اشکال مقدّر
- ذکر شش مثال کلّی و جزئی در اثبات مدعای فوق
- مناقشه شیخ در افادات سید بحر العلوم
- توجیه کلام بحر العلوم توسط شیخره
- تلخیص المطالب
- تنبیه یازدهم
- اشاره
- توجیه استصحاب وجوب بقیّۀ اجزاء به طرق دیگر
- توجیه اول
- توجیه دوم
- توجیه سوّم
- ثمرۀ توجیهات سهگانه
- قابل قبول بودن توجیه دوّم
- عدم تفاوت در جریان استصحاب بین تعذر الجزء پس از تنجّز تکلیف و قبل از آن
- توهمی در مسأله و دفع آن توسط شیخ
- نسبت دادن تمسّک به استصحاب در مسأله مورد بحث به فاضلین
- مناقشه شیخ در نسبت مزبور:
- تلخیص المطالب
- تنبیه دوازدهم
- ادامه تنبیهات استصحاب
- ادامه مبحث استصحاب
- جلد 13
- مشخصات کتاب
- اشاره
- فهرست مطالب
- خاتمه
- در شرائط عمل به استصحاب و حجیّت آن
- جریان استصحاب متوقف است بر چند امر
- اشاره
- امر اوّل: بقاء موضوع در زمان لاحق
- امر دوّم :یقین به وجود و حدوث مستصحب سابق
- اشاره
- دلیل بر اعتبار شرط مزبور
- قاعدة الیقین و شکّ ساری
- تصریح فاضل سبزواری به اینکه ادلّۀ استصحاب شامل قاعدۀ الیقین هم میشوند
- عدم ترتب آثار و لوازم غیرشرعیّه بر مستصحب
- اختصاص اخبار لا تنقض به استصحاب
- قاعدۀ الیقین
- تمسّک به قاعدۀ تجاوز برای اثبات الیقین به معنای اوّل
- استدلال به اصالة الصحه در اعتقاد و ضعف آن
- ارادۀ اثبات صرف حدوث از قاعدۀ الیقین
- ارادۀ معنای سوم یعنی صحت آثار ماضیۀ مترتّب بر یقین سابقه
- امر سوّم در تحقّق مفهوم استصحاب :شک در بقاء
- مراد از ادلّۀ اجتهادیه و اصول عملیّه
- تقسمات اصل و دلیل به لحاظ اثباتی:
- تعارض استصحاب با دیگر امارات و اصول
- اشاره
- کلام در مقام اوّل عدم معارضۀ استصحاب با برخی از امارات مثل ید در چند مسأله
- -مسأله اوّل:در تقدیم ید بر استصحاب و استدلال بر آن:
- مسألۀ دوّم
- اشاره
- تقدّم قاعدۀ فراغ و تجاوز بر استصحاب و استدلال بر این مطلب
- اخبار قاعده
- اخبار عامّه
- اخبار خاصّه:
- تنقیح مضامین این اخبار
- کلام در چند موضع واقع میشود
- موضع اوّل :معنای شکّ در شیء
- موضع دوم :محل عمل
- موضع سوم :دخول در غیر عمل
- مؤیّدات احتمال اوّل: حمل تقییدو قد دخل فی غیرهدر دو صحیحۀ اوّل بر غالب
- عدم کفایت دخول در مقدّمات غیر
- اقوی اعتبار دخول در غیر و عدم کفایت مجرّد الفراغ است
- عدم صحت تفصیل بین باب نماز و وضوء
- موضع چهارم
- مستند این خروج و استثناء
- اشکال در ظاهر ذیل این روایت
- دفع اشکال از روایت توسط شیخ
- فرض وضوء به عنوان فعل واحد بسیط
- موضع پنجم: جریان قاعدۀ تجاوز در اجزاء و شروط هردو
- قول کاشف الغطاء
- قول کاشف اللثام
- قول شیخ:
- قول چهارم در مسأله
- قول پنجم در مسأله
- موضع ششم
- موضع هفتم :بررسی اجرای قاعده در برخی حالات شک طاری
- مسألۀ سوم
- اشاره
- مدرک اصالة الصّحة
- استدلال به آیات کتاب و مناقشۀ شیخ در آن
- -و امّا سنّت:
- مناقشۀ شیخ در دلالت اخبار بر اصالة الصّحة
- مؤید اوّل بر عدم دلالت اخبار مذکور بر اصالة الصّحة
- مؤیّد دوّم بر عدم دلالت اخبار مزبور بر اصالة الصّحة
- دلیل سوّم
- استدلال به اجماع قولی
- استدلال به اجماع عملی
- استدلال به عقل
- تنبیه و آگاهی دادن بر چند مطلب در اینجا شایسته است.
- -تنبیه اوّل اینکه:آیا صحّتی کهقرار شدفعل مسلم بر آن حمل شود،صحت به اعتقاد
- صور مختلف مسأله
- فرض پنجم از صور العلم بالعلم
- فرض و یا صورت ششم
- فرض و یا صورت هفتم
- تنبیه دوم
- کلام محقق ثانی در باب اجاره
- کلام علاّمه در قواعد
- سخن علاّمه در مبحث ضمان از کتاب قواعد
- سخن علاّمه در مبحث ضمان در کتاب تذکره
- ایرادات شیخ به علاّمه و محقّق ثانی
- اعتراض اوّل
- پاسخ علاّمه به قطب الدین
- عدم تفاوت بین شک از ناحیۀ مقتضی و مانع
- اعتراض دوّم شیخ
- اعترض سوّم شیخ
- اعتراض چهارم شیخ
- تنبیه سوّم
- بیان فرعی که مترتّب است بر صحّة کلّ شیء بحسبه
- تمسّک به استصحاب در مسأله مزبور
- تنبیه چهارم
- اشکال بر فرقگذاری میان صلاة الغیر علی المیّت و الصّلاة عن المیّت تبرّعا او بالاجاره
- اوّلین پاسخ به اشکال فوق
- رأی شیخ
- توجیه فرق مذکور
- اظهارنظر نهائی شیخ
- تنبیه پنجم
- عدم ارتباط علم اجمالی به صحت معامله
- ذکر فروعاتی در مسأله
- بیان فرع اوّل
- بیان فرع دوّم
- بیان فرع سوّم
- تنبیه ششم
- اضطراب کلمات فقهاء در تقدیم اصالة الصّحة بر استصحابات موضوعیّه
- تحقیق در مسأله
- اصالة الصّحة در اقوال
- دفع یک توهّم
- اصالة الصّحة در اعتقادات
- ذکر لطیفهای در بحث
- مقام دوّم از بحث
- مقام سوم
- اشاره
- حکومت دلیل استصحاب بر کلّ شیء مطلق حتی یرد فیه نهی
- اشکال در برخی اخبار اصالة البرائة در شبهۀ موضوعیّه
- تعارض اصالة الاباحة با استصحابات موضوعیّه
- ورود استصحاب بر قاعدۀ اشتغال
- استصحاب الاشتغال بعد الاتیان باحدهما
- ورود استصحاب بر قاعدۀ تخییر
- تعارض دو استصحاب با یکدیگر
- اشاره
- وقتی که شک در یکی از دو طرف،مسبّب از شک در طرف دیگر باشد
- مقدّم بودن استصحاب سببی و دلیل بر آن
- جریان استصحاب در جانب مسبّب
- و امّا استصحاب در طرف آب و رفع الید از نجاست ثوب
- اشکال
- دفع اشکال
- پاسخ به اشکال به بیانی دیگر
- دلیل سوّم
- عدم تمامیّت این دلیل
- دلیل چهارم
- ظهور اختلاف در مسألۀ مورد بحث
- تصریح برخی از علما به جمع میان دو استصحاب سببی و مسبّبی
- صحیح نبودن این جمع
- ادّعای اجماع بر تقدیم استصحاب موضوعی بر حکمی
- مناقشۀ شیخ در ادّعای اجماع مذکور
- در صورتیکه شک در هردو استصحاب مسبّب از علم اجمالی باشد
- صور چهارگانۀ در مسأله
- عمل به هردو استصحاب در صورت اوّل و دوّم مستلزم مخالفت قطعیّۀ عملیّه با علم
- دلیل بر عدم ترجیح
- حکم در اصلین متعارضین تساقط است و نه تخییر
- دلیل شیخ بر اثبات تساقط و ابطال تخییر
- بیان یک توهّم در مسألۀ مورد بحث
- دفع این توهّم
- دفع یک توهّم دیگر
- صورتی که بر هردو مستصحب اثر شرعی مترتّب میشود
- مواردی که تنها بر یکی از دو استصحاب اثر مترتّب میشود.
- تنبیهات:
- جلد 14
- مشخصات کتاب
- اشاره
- خاتمه:
- در تعادل و تراجیح
- در تعارض و متعارضین
- عدم تعارض اصول و ادلّۀ اجتهادیّه
- حساب شش صورت از دوازده صورت در جملۀ ذیل:
- حساب شش صورت دیگر در جملۀ ذیل:
- اصول عملیّه:
- حکومت ادلّه بر اصول شرعیّه:
- ضابطۀ حکومت دلیل بر اصل
- تفاوت بین حکومت و تخصیص:
- ثمرۀ عقلی بودن تخصیص و لفظی بودن حاکم
- حکومت ادلّۀ ظنیّه بر اصول سهگانۀ شرعیّه
- جریان ورود و حکومت در اصول لفظیّه
- بررسی دو صورت بعدی:
- در بیان معنای من حیث هو:
- عدم تعارض در ادلّۀ قطعیّه و ادلّۀ ظنیّه
- کلام در اولویّت قانون جمع بر قاعده طرح
- سخن ابن ابی جمهور در عوالی اللآلی
- استدلال به اجماع بر اولویّت این قاعده
- عدم امکان عمل به این قاعده
- عدم دلیل بر این قاعده
- دلیل چهارم:
- دلیل پنجم:
- دلیل ششم:
- دلیل اوّل بر بل الدلیل علی خلافه:
- دلیل دوّم بر بل الدلیل علی خلافه
- دلیل سوّم:
- مخالفت این قاعده با اجماع
- رجوع به کلام عوالی اللالی
- اقسام جمع
- تعارض ظاهرین
- ذکر مثال برای عام و خاص من وجه:
- ذکر مثال برای متباینین
- در صورتی که برای یکی از دو ظاهر مزیتی نسبت به ظاهر دیگر باشد
- تفاوت میان اظهر و ظاهر با نصّ و ظاهر
- بیان حکم اظهر و ظاهر:
- حکم دو دلیل متعارض که ظهورشان مساوی است
- چگونگی اخذ در خط مشی جمع
- چگونگی اخذ در خط مشی طرح
- مؤیّد دیگری بر خطمشی دوّم یعنی قانون جمع
- کیفیّت این تفصیل
- تفریع شهید ثانی بر قاعدۀ جمع
- امکان جمع بین بیّنات بوسیله تبعیض
- عدم امکان جمع به تبعیض در تعارض اخبار
- اشکال
- پاسخ
- جمع بین بیّنات در حقوق مردم
- اصل، در تعارض بیّنات، همان قرعه است
- تلخیص المطالب
- مقام اوّل در متکافئین یا متعادلین
- مقتضای اصل و قاعدۀ اوّلیّه در متکافئین چیست؟
- قاعدۀ ثانویه
- تلخیص المطالب
- مقام دوّم: در تراجیح
- اشاره
- تشریح المسائل
- مقام اوّل: در وجوب ترجیح میان دو دلیل متعارض و استدلال بر آن
- اشاره
- تشریح المسائل
- مناقشه در وجوب ترجیح
- جواب از مناقشه
- عدم اندراج این مسأله در مسألۀ دوران الامر بین تعیین و تخییر
- تحقیق در مسأله
- طرح یک توهّم و دفع آن
- اصل وجوب عمل به مرجّح و به آنچه احتمال داده میشود که مرجّح است
- ششمین دلیل مستدل بر وجوب ترجیح
- مناقشه شیخ در دلیل مزبور
- حمل اخبار ترجیح بر استحباب در کلام سید صدر
- مناقشۀ شیخ در کلام سید صدر
- تلخیص المطالب
- مقام دوّم در اخبار علاجیّه
- اشاره
- مرجّحات حکمین
- حکم حدیثهای مختلف و متعارض در جایی که مستند حکم و قضاء دو حاکم بوده
- مرجّحات خبری
- مرفوعۀ زراره
- روایت صدوق رحمه اللّه
- روایت قطب راوندی
- روایت حسین ابن سرّی
- روایت حسن بن جهم
- روایت محمد بن عبد الله
- روایت سماعة بن مهران
- روایت معلی بن خنیس
- روایت حسین بن مختار
- روایت ابی عمرو کنانی
- روایت محمد بن مسلم
- روایت ابی حیّون
- روایت داوود بن فرقد
- بیان تعارض میان مقبوله و مرفوعه
- اشکال در توجیه سوّم:
- دوّمین تعارض:
- راه درمان تعارض سوّم:
- چهارمین تعارض:
- تعارض پنجم:
- تلخیص المطالب
- مقام سوّم:
- اشاره
- معتضد بودن، نه مرجّح بودن موافقت با کتاب
- کلام مرحوم کلینی در دیباچۀ کافی
- توضیح کلام مرحوم کلینی:
- توجیه شیخنا از این سخن کلینی که گفت تخییر مطابق احتیاط است:
- بیان یک طعن نابجا به اصولیین
- سخن محدّث بحرانی در این رابطه
- مقتضای روایات از نظر خود شیخ انصاری رحمه اللّه
- عدم اکتفاء به مرجّحات منصوصه:
- تنقیح مناط به برکت دو صفت اصدقیّت و اوثقیت
- مؤیّدی بر اینکه اصدقیّت و... مرجّح طریقی بوده و دارای مناطاند:
- فراز دوّم از فرازهای اخبار علاجیّه که در جهت اثبات کلیّت کبرای کلّی از آن استفاده
- فراز سوّم از فرازهای چهارگانۀ مورد بحث:
- فراز چهارم از فرازهای چهارگانۀ مورد بحث:
- تلخیص المطالب
- مقام چهارم: در بیان مرجّحات:
- اشاره
- تشریح المسائل
- مرجّحات داخلیه:
- تأخّر مرجّحات داخلیه به لحاظ رتبه از ترجیح دلالی و استدلال بر آن:
- چرا با بودن ترجیح دلالی نوبت به دیگر مرجّحات نمیرسد؟
- ظاهر کلام شیخ طوسی برخلاف کبرای کلّی
- کلام شیخ طوسی
- حکم ظاهرین متباینین
- تصریح شیخ طوسی در عدّه و تغایر آن با کلامش در استبصار:
- نظر مرحوم شیخنا در رابطۀ با مطلب فوق:
- ظهور کلام محدّث بحرانی در رأی قبلی شیخ طوسی:
- ظهور کلام صاحب حدائق در کلام محقّق قمی:
- اشکال سلطان العلماء به میرزای قمی:
- ردیّۀ میرزای قمی بر سخن سلطان العلماء و مشهور هر دو
- مناقشۀ شیخنا در بیانات احسائی و مرحوم شیخ طوسی:
- بیان سوّم: در تقویت مذهب مشهور:
- بیان چهارم: در تقویت مذهب مشهور:
- اشکال در جمعی که متوقف است بر تصرف در هر دو خبر:
- اشکال در جمعی که متوقف بر تصرّف در احدهما لا بعینه است:
- چرا قسم سوّم را ملحق به قسم اوّل کرده و آن را داخل در اخبار علاجیّه نمودید؟
- و امّا طریقۀ علماء در قسم اوّل و سوّم، اعمال ترجیح است:
- تفصیل در دو مثال قسم سوّم از اقسام جمع:
- ردّیّه شیخنا بر تفصیل فوق:
- اشکال مقدر اینکه:
- تنبیه اوّل: خارج بودن تقدیم نص بر ظاهر از مسألۀ ترجیح:
- تنبیه دوّم: نظریه شیخنا و مشهور پیرامون نصّ و ظاهر
- چرا تقدیم خاص مشروط بر اینستکه: ناصّ باشد؟
- بیان دوّمین نظریّه پیرامون نصّ و ظاهر
- توجیه روش شیخ طوسی در ابطال نماز مورد بحث:
- قول سوّم یا مذهب تفصیل:
- توافق بهبهانی در دو مورد ذیل با ما
- مخالفت بهبهانی در مورد ذیل با ما
- کلام مرحوم بهبهانی:
- مناقشۀ شیخنا در کلام وحید بهبهانی:
- بیان دو احتمال در کلام ایشان:
- تلخیص المطالب
- فهرست مطالب
- جلد 15
- مشخصات کتاب
- اشاره
- مرجّحات در دلالت
- اشاره
- مرجّحات در دلالت:
- اظهریت شخصیّه:
- اظهریت نوعیّه در دوران بین الدلیلین:
- اظهریّت نوعیه در دوران بین الاحتمالین:
- تشریح المسائل
- مرجّحات نوعیّه برای ظهور یکی از دو دلیل متعارض:
- اشاره
- پاسخ اوّل به توهّم اخیر:
- پاسخ دوّم به توهم مزبور:
- استثنای از یتعیّن:
- تشریح المسائل
- *مراد شیخ از و لنشر الی جملة من هذه المرجحات النوعیّه... الخ چیست؟
- *قبل از ورود به بحث مقدّمة بفرمائید وقتی که دلیل عام را با دلیل خاص به لحاظ تاریخ صدورشان
- *نکتۀ قابل توجه در اینجا چیست؟
- *حکم هریک از این موارد به لحاظ تقدم و تأخّر چیست؟
- *به عنوان یک نکتۀ مقدّماتی دیگر بفرمائید که تخصیص یا تقیید در حقیقت چیست؟
- *نزاع و اختلاف در کدامیک از اقسام چهارگانۀ مذکور است؟
- *به عنوان نکتۀ مقدّماتی، جهت یادآوری بفرمائید که مراد از تخصیص و نسخ چیست؟
- *انما الکلام در اینجا در چیست؟
- *به عنوان چهارمین نکتۀ مقدماتی بفرمائید هر خطابی که از جانب شارع بما هو شارع صادر
- *با توجه به مقدّمات چهارگانۀ فوق مراد از منها: لا اشکال فی تقدیم ظهور الحکم الملقی من
- *چه دلائلی بر این اولویّت وجود دارد؟
- *مراد ایشان از من غیر فرق بین ان یکون احتمال المنسوخیّة فی العام او فی الخاص... چیست؟
- *مراد از و قد وقع الخلاف فی بعض الصور... الخ چیست؟
- *مراد از و کیف کان،... الخ چیست؟
- *مراد از و امّا ارتکاب کون الخاصّ کاشفا عن قرینة... الخ چیست؟
- *مراد از نعم، لو کان هناک دلیل علی امتناع النّسخ وجب المصیر الی التخصیص... الخ چیست؟
- اشکال در تخصیص عمومات متقدّمه بوسیلۀ خصوصیات متأخرّه:
- اشاره
- اشکال اوّل:
- اشکال دوّم:
- دفع اشکال دوّم:
- بطلان توجیه فوق و بازگشت اشکال:
- تشریح المسائل
- اشاره
- *با توجه به مقدّمۀ فوق مراد شیخ از و من هنا یقع الاشکال فی تخصیص العمومات المتقدّمه...
- *قبل از بررسی احتمال اوّل و مقدّمة بفرمائید نسخ بر چند قسم است؟
- *با حفظ مقدّمۀ فوق مراد شیخ از و من هنا یقع الاشکال فی تخصیص العمومات المقدّمة... الخ
- *پس غرض از الاّ ان یفرض المتقدّم ظاهرا فی الاستمرار... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در و امّا اختفاء المخصّصات... الخ چیست؟
- موجّهترین احتمال در دفع اشکال مذکور:
- اشکال قائل به نسخ به قیاس فوق و پاسخ شیخنا به آن:
- پاسخ اوّل:
- پاسخ دوّم:
- پاسخ سوّم: نقضی:
- تکرار توجیه سوّم:
- تشریح المسائل
- *حاصل مطلب شیخ در فالاوجه هو احتمال الثّالث... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *حاصل اشکال مستشکل در و دعوی: الفرق بین اخفاء التکلیف الفعلی... الخ چیست؟
- *حاصل پاسخ شیخنا به اشکال فوق چیست؟
- *پس مراد از بل یجوز ان یکون مضمون العموم و الاطلاق هو الحکم الالزامیّ... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در فالحاصل:... الخ چیست؟
- اشکال:
- پاسخ:
- تشریح المسائل
- ترجیح تقیید بر تخصیص در صورت تعارض آن دو:
- اشاره
- یک استثناء در مطالب فوق الذکر:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در این قسمت چیست؟
- *مراد از و منها: تعارض الاطلاق و العموم، فیتعارض تقیید المطلق و تخصیص العام. چیست؟
- *اوّلین نکته و یا بحث مقدّماتی در اینجا چیست؟
- *دوّمین نکته و یا بحث مقدّماتی مورد نیاز در اینجا چیست؟
- *سوّمین نکته و یا بحث مقدّماتی مورد نیاز در اینجا چیست؟
- *با توجه به نکات مقدّماتی فوق پاسخ به سؤال صدر مطلب چیست؟
- *مراد شیخنا از و امّا علی القول بکونه مجازا... الخ چیست؟
- *پس مراد ایشان از نعم،... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در و ممّا ذکرنا یظهر حال التقیید مع سائر المجازات چیست؟
- تعارض عام با غیر مطلق از سایر ظواهر:
- ترجیح داشتن تمامی احتمالات و تصرّفات بر نسخ:
- اشاره
- اشکال شیخ در استدلال فوق:
- تشریح المسائل
- *مراد از و منها: تعارض ظهور الکلام فی استمرار الحکم مع غیره من ظهورات... الخ چیست؟
- *پس مراد از و قد یستدلّ علی ذلک بقولهم علیه السّلام... الخ چیست؟
- *مراد شیخ در و فیه:... الخ چیست؟
- *پس مراد از و اضعف من ذلک التّمسّک باستصحاب عدم النّسخ فی المقام... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در نعم، لا یجری فی مثل العالم... الخ چیست؟
- بالوضع بودن معنای یرمی برای تیراندازی:
- تعارض دو صنف مختلف از یک نوع واحد:
- تلخیص المطالب:
- اشاره
- *جناب شیخ بسیار گفته آمد که اگر نص و ظاهر با یکدیگر تعارض کردند، نص رجحان دارد بر ظاهر،
- *جناب شیخ مراد از اینکه گفته میشود این دلیل اظهر از آن یکی دلیل است چیست؟
- *این اظهریت را در اینجا چگونه باید به دست آورد؟
- *مگر قرار نشد که در متعارضین دیگر صحبتی از نصّ و ظاهر نشود و به دنبال اظهر و ظاهر برویم؟
- *چه تفاوتی بین تعارض دو دلیل که در بالا ذکر شد با تعارض بین دو احتمال که ذیلا مورد بحث
- *قبل از ورود به مطلب بعد جهت یادآوری بفرمائید چه تفاوتی بین نسخ و تخصیص وجود دارد؟
- *انما الکلام در کجاست؟
- *وظیفه چیست؟
- *جناب شیخ تعارض نوعی بین تخصیص و تقیید را با ذکر مثال تبیین کنید.
- *جناب شیخ مراد از اظهریت صنفی چیست؟
- *جناب شیخ مثال قبل از صنف عام معلّل بود، مثال عام دیگری از صنف دیگری در ذیل این بحث
- *جناب شیخ قبل از ورود به بحث اظهریتهای نوعی و اظهریتهای صنفی، نکات مقدّماتی مورد نیاز
- *مقدّمة و جهت یادآوری برای هریک از عموماتی که در کلام خدا، پیامبر صلّی اللّه علیه و آله، امیر مؤمنان و ائمه
- *انما الکلام در چیست؟
- *حال سؤال و یا اشکال در اینستکه: با این خصوصیاتی که دهها سال پس از زمان عمل به عام وارد
- *جناب شیخ توجیه سوّم در این رابطه چیست و چگونه است؟
- *جناب شیخ چه اشکالی بر این توجیه وارد شده است؟
- *پاسخ جنابعالی به این اشکال چیست؟
- *جناب شیخ مقدّمة بفرمائید که چگونه میشود که شیء به مقتضای اصل حلال باشد، لکن به مجرد
- *قبل از طرح اشکال مستشکل، مقدّمة بفرمائید مراد از ابقاء ما کان در اصالة البرائه چیست؟ با ذکر
- *جناب شیخ با توجه به مقدّمۀ فوق بفرمائید اشکال مدّعی تعیّن نسخ، به قیاس مذکور از شما
- *جناب شیخ پاسخ شما چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ دوّمین مورد از مواردی که دارای اظهریّت نوعیّه است در کجاست؟
- *نظر مرحوم آخوند خراسانی در این مسأله چیست؟
- *قبل از بررسی ادلّۀ مرحوم آخوند در این مسأله، مقدّمة بفرمائید که وجه اشتراک مطلق و عام در
- *وجوه افتراق و یا تفاوتهای مطلق و عام در چیست؟
- *مراد از مقدّمات حکمت هم اینستکه متکلّم:
- *مراد از اینکه قدر متیقّن در مقام تخاطب در بین نباشد چیست؟
- *با توجه به مقدّمات فوق دلیل مرحوم آخوند بر اینکه در تعارض مطلق با عام باید اطلاق مطلق را
- *جناب شیخ سوّمین مورد از موارد تعارض اظهر و ظاهر در کجاست؟
- *جناب شیخ آیا تخصیص عام در اینجا با سخن شما در مورد قبل که فرمودید عام را تخصیص
- *جناب شیخ بفرمائید که تفاوت این مورد با مورد قبل در چیست؟
- *جناب شیخ جهت یادآوری بفرمائید چه جملاتی دارای مفهوماند و مفهوم آنها معتبر است؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ در تعارض ظاهر در عموم ازمانی با دیگر ظهورات مثل عموم افرادی و یا اطلاق
- *جناب شیخ جهت یادآوری بفرمائید که قضایا در رابطۀ با احکام بر چند قسماند؟
- *با توجه به مطلب اخیر چه تفاوتی در نگاه شیخنا با مستدلّ مذکور، در احکام شرعیّه وجود دارد؟
- *جناب شیخ مقدّمة بفرمائید نظر اخباریین در رابطۀ با استصحاب چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *قبل از ورود به بحث بعد جهت یادآوری برای قرینۀ منفصله و قرینۀ حالیه مثال بزنید.
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ آخرین مورد از موارد تعارض نوعیه چیست؟
- *جناب شیخ نظرتان در رابطۀ با کار این حضرات چیست؟
- *به نظر شما آیا اصل این مثال یعنی رأیت اسدا یرمی، در محل بحث درست است؟
- *جناب شیخ بحث بعدی در رابطۀ با چه امری است؟
- بیان انقلاب نسبت
- تعارض بین بیشتر از دو دلیل:
- آنچه برخی از معاصرین ما در این رابطه توهم کرده اند
- دفع توهّم مذکور توسط شیخنا
- ششمین صورت از صور مورد بررسی در محل نزاع با نراقی
- تخصیص به استثناء مطلقا از قبیل مخصّصات متصله است:
- اشاره
- تشریح المسائل
- *جهت یادآوری بفرمائید مخصّص در تقسیم اوّلیّه بر چند قسم است؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *با توجه به مقدّمۀ فوق مراد شیخنا از و الظّاهر أنّ التّخصیص بالاستثناء من قبیل المتّصل:...
- *پس مراد از و لذا یفید الحصر... الخ چیست؟
- *پس غرض از فاذا قال:... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در و من هنا یصحّ ان یقال:... الخ چیست؟
- *کدامیک از این چهار دسته روایت محل بحث ماست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- بیان دوّمین نظریه در مسأله از محقق ثانی:
- بیان سوّمین نظریه در مسأله از بعض اصحاب:
- رأی شهید ثانی رحمه اللّه در رابطۀ با حلیّ مصوغه:
- اشکال: از ناحیۀ فخر الدین:
- پاسخ اوّل شهید ثانی به اشکال مزبور:
- چرا باید عام دوتا تخصیص بخورد؟
- پاسخ دوّم شهید ثانی به اشکال مزبور:
- اعتراض فخر الدین به پاسخ دوّم شهید ثانی:
- پاسخ شهید ثانی به اعتراض فوق:
- اعتراض فخر الدین از پاسخ اوّل شهید ثانی:
- پاسخ شهید ثانی به اعتراض و اشکال فوق:
- پاسخ و یا اشکال فخر الدین به مطلب قبل:
- پاسخ شهید ثانی رحمه اللّه به اشکال فوق:
- تشریح المسائل
- شیخنا و عدم ضمان در حلّی مصوغه بنابر اینکه نسبت میان دو خاص عموم و
- بازگشت شیخنا و اثبات حقانیّت سخن شهید ثانی رحمه اللّه:
- موردی که دلیلهای متعارض دارای نسبتهای متفاوته هستند
- انقلاب نسبت در نسبتهای متفاوت:
- عدم انقلاب نسبت در نسبتهای متّحد:
- و امّا مادّۀ اجتماع:
- تلخیص المطالب
- *جناب شیخ انقلاب نسبت چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ در تبیین مطلب اخیر بفرمائید مادّۀ افتراق این سه حدیث چیست؟
- *انما الکلام در کجاست؟
- *انما الکلام در کجاست؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی چیست؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در این رابطه چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *پاسخ جنابعالی به این توهّم چیست؟
- *جناب شیخ بطور خلاصه اختلاف شما با آقای نراقی در مسأله انقلاب نسبت بر سر چیست؟
- *موارد مختلف برخورد دو خاص مطلق با یک عام در چه مواردی است؟
- *در کدامیک از این موارد نزاع و اختلاف وجود دارد؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ چگونه میتوان از بحثهای مذکور به یکی از فروعات فقهیه وارد شده و آن را بر اصلی
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در این رابطه چیست؟
- *پس انما الکلام در چیست؟
- *اختلاف در کجاست؟
- *تحقیق شهید ثانی در این مسأله چیست؟
- *جناب شیخ اگر توسط فخر الدین اشکال شود به اینکه:
- *شهید ثانی چه پاسخ میدهد؟
- *اعتراض فخر الدین به پاسخ دوّم شهید ثانی چیست؟
- *پاسخ جناب محقّق به این اعتراض فخر چیست؟
- *پاسخ فخر الدین به این پاسخ مرحوم شهید چیست؟
- *پاسخ مرحوم شهید ثانی به این سخن فخر الدین چیست؟
- *جناب شیخنا به نظر شما حق با کدامیک از این دو بزرگوار است؟
- *جناب شیخ سه نظریه در رابطۀ با جمع میان آن دو دسته روایت با دستۀ چهارم مطرح شد
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ در اینجا که عام را با خاص اوّلی تخصیص زده و بعد نسبتش را با خاص دوّم
- *در کجا این نسبت منقلب نمیشود؟
- *پس: انما الکلام در چیست؟
- *حاصل نظر شیخ انصاری در رابطۀ با اصول و امارات:
- تازه ها
- مرجّحات غیر دلالیّه
- اشاره
- بیان تقسیمبندی مرجّحات توسط مشهور تا قبل از زمان شیخ
- تشریح المسائل
- *مقدمة بفرمائید مرجّحات بطور کلّی بر چند قسماند؟
- *با توجّه به مقدّمۀ فوق مراد شیخ از فلنشرع فی مرجّحات الرّوایة من الجهات الاخر... الخ
- *با توجّه به نکتۀ اخیر مراد شیخ از و امّا تقسیم الاصولیین المرجّحات... الخ چیست؟
- *نظر شیخ در این رابطه چیست؟
- *مراد شیخ از بل یذکرون المنطوق و المفهوم... الخ چیست؟
- *وجه عدول شیخنا از تقسیم مشهور تا زمان خودش چیست؟
- *حاصل سخن شیخنا از و نحن نذکر إن شاء اللّه تعالی نبذا من القسمین... الخ چیست؟
- مرجّحات سندیّه
- اشاره
- 1 - عدالت:
- 2 - اعدلیّت:
- 3 - اصدقیّت:
- 4 - عالی بودن سند:
- 5 - مسندیّت:
- 6 - تعدّد راوی:
- 7 - اعلا نبودن طریق تحمّل:
- مراد از تطویل کلام پاسخ به یک شبهه است
- دفع تخیّل مذکور:
- اشاره
- تشریح المسائل
- *حاصل مطلب در هذه نبذة من المرجّحات السندیّة... الخ چیست؟
- *معنای ترجیح صدور حدیث چیست؟
- *قوّت صدور به چه معناست؟
- *انّما الکلام در چیست؟
- *برای تقریب مطلب به ذهن، آن را با ذکر مثال تبیین کنید.
- *پس مراد از و الاّ فقد لا یوجب المرجّح الظّنّ بکذب الخبر المرجوح من جهة احتمال صدق کلا
- *حاصل مطلب در و الغرض من اطالة الکلام هنا انّ بعضهم تخیّل:... الخ چیست؟
- *مراد شیخ از و انت خبیر:... الخ چیست؟
- *مراد از و لو فرض ان شیئا منها کان فی نفسه موجبا للظّنّ بکذب الاخر... چیست؟
- مرجّحات متنیّه
- 1 - فصاحت:
- 2 - افصحیّت:
- 3 - اضطراب متن:
- تشریح المسائل
- *حاصل مطلب در و امّا ما یرجع الی المتن، فهی امور:... چیست؟
- *مراد از منها: الفصاحة،... الخ چیست؟
- *مراد از و منها: الافصحیّة،... الخ چیست؟
- *مقدّمة بفرمائید به چه حدیثی مضطرب گفته میشود؟
- *با توجّه به مقدّمۀ فوق مراد از و منها: اضطراب المتن،... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *غرض از و مرجع التّرجیح بهذه... الخ چیست؟
- *مراد از و عللّل بعض المعاصرین، التّرجیح بمرجّحات المتن... الخ چیست؟
- *نظر شیخنا در این رابطه چیست؟
- مرجّحات جهتیّه
- اشاره
- تقیّه و غیر آن از مصالح مختلفه:
- به نظر شیخ طوسی، مخالفت با عامّه یک مرجح است:
- اشکال مرحوم محقّق به این کار شیخ طوسی:
- تشریح المسائل
- *موضوع سخن در اینجا پیرامون چه امری است؟
- *با توجه به مطلب فوق مراد از فبأن یکون احد الخبرین... الخ چیست؟
- *انّما الکلام در چیست؟
- *مراد شیخنا از قال فی العدّه:... الخ چیست؟
- *نظر جناب محقّق در این رابطه چیست؟
- *مراد مرحوم محقّق در فان احتجّ بانّ الابعد لا یحتمل إلاّ الفتوی... الخ چیست؟
- *پس مراد جناب محقق در فان قال: إنّ ذلک سدّ باب العمل بالحدیث... چیست؟
- وجوه یا احتمالات چهارگانه در ترجیح مخالف عامه بر موافق عامّه:
- موضوعی بودن مخالفت با عامه در خبرین متعارضین:
- طریقی بودن مخالفت با عامّه
- موضوعی بودن مخالفت با عامّه در تمام امور:
- مؤیّدی بر وجه سوّم:
- طریقی بودن عمل به مخالف با عامّه
- تشریح المسائل
- و امّا ضعف وجه اوّل:
- ضعف وجه سوّم
- ذکر مؤید بر ضعف قول اوّل و سوّم:
- تعیّن یافتن وجه دوّم یا چهارم:
- اشکال بر وجه دوّم:
- پاسخ به یک اشکال مقدّر:
- اشکال بر وجه چهارم:
- تشریح المسائل
- *تا به اینجا بحث در مقام تصوّر بود که چهار احتمال ذکر گردید و تفاوتها و نسبتها هم بیان
- *مراد از امّا الوجه الاوّل... الخ چیست؟
- *مراد از و منه یظهر ضعف الوجه الثالث... است.
- *مراد از فتعیّن الوجه الثّانی... الخ چیست؟
- *پس غرض جناب شیخ از الاّ أنّه یشکل الوجه الثّانی:... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در نعم، ینفع فی الابعدیّة عن الباطل... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در و روایة ابی بصیر المتقدّمة... الخ چیست؟
- *پس مراد از فیرجع الامر الی التّعبّد بعلّة الحکم و هو... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در و الوجه الرّابع: بأنّ دلالة الخبر المذکور علیه لا یخلو عن خفاء... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *مراد شیخ از و قد اطلق الشّباهة علی هذا المعنی فی بعض اخبار العرض علی الکتاب و السّنّة... الخ
- رفع اشکال از وجه دوّم و توجیه آن:
- رفع اشکال از وجه چهارم و توجیه آن:
- پاسخ شیخنا به ایراد وارده از ناحیۀ محقق ثانی به شیخ طوسی:
- پاسخ صاحب معالم به ایراد مرحوم محقّق:
- تشریح المسائل
- *حاصل سخن مرحوم محقّق اوّل در ما اورده المحقّق:... الخ چه بود؟
- *قبل از پاسخ شیخنا به مطلب فوق بفرمائید که احتمال تأویل در کجا دارای ارزش است و در کجا
- *با توجه به مقدّمۀ فوق پاسخ شیخنا در ففیه:... الخ به سخن جناب محقّق چیست؟
- *حاصل مطلب در کیف، و لو فرض اختصاص الخبر المخالف باحتمال التأویل... الخ چیست؟
- *پس: انما الکلام در کجاست؟
- *حاصل پاسخ صاحب معالم به اشکال مرحوم محقّق اوّل چیست؟
- *حاصل سخن شیخنا رحمه اللّه در ففیه، مع اشعاره بتسلیم ما ذکره المحقّق... الخ چیست؟
- یک بحث اضافی و غیر لازم:
- مردّد شدن عام و خاص بین دوچیز:
- مخالف عامّه:
- موافق عامّه:
- نزاع در مادۀ اجتماع ایندو یعنی طیر غیرمأکول است مثل کلاغ:
- خلاصه آنچه گفتیم:
- تشریح المسائل
- تلخیص المطالب
- *جهت یادآوری بفرمائید که مرجّحات غیر دلالیّه بر چند قسماند؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *پس فرق بین ایندو نحو از تقسیم چیست؟
- *مراد از مورد المرجّح چیست؟
- *مراد از مورد الرّجحان چیست؟
- *مورد الرجحان این مرجح خارجی که جایگاهش خارج است چیست؟
- *چه تفاوتی بین مرجّح صدوری با مرجّح مضمونی وجود دارد؟
- *تفاوت این دو مرجّح را واضحتر بیان کنید.
- *جناب شیخ مراد از اینکه مرجّح صدوری، حدیث را اقرب به صدور میکند چیست؟ آیا اینستکه: با
- *پس معنای اقرب الی الصدق چیست؟
- *انّما الکلام فعلا در چیست؟
- *جناب شیخ غرض از اینکه کلام را در معنای اقرب به صدور طول دادید چیست؟
- *مشکل آن از چه جهت است؟
- *جناب شیخ پاسخ جنابعالی با آن تطویل کلام به این متوهم چیست؟
- *ویژگی مرجّحات متنیّه چیست؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در رابطۀ با مرجح بودن این امر چیست؟
- *اگر آن حدیثی که رکیک است منقول بالمعنی باشد و نه باللفظ چه؟
- *جناب شیخ نکتۀ قابل توجه در رابطۀ با مرجّحات متنیه چیست؟
- *جناب شیخ مراد از مرجّحات جهتیّه چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *وجه اوّل چه بود؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در این رابطه چیست؟
- *وجه حجیّت خبر چیست؟
- *وجه دوّم چه بود؟
- *وجه این ترجیح و یا مناط این تقدّم چیست؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در رابطۀ با وجه دوّم چیست؟
- *جناب شیخ اگر کسی بگوید چشم خود را روی هم گذاشته و بدون محاسبه میگوئیم: لانّ فیه
- *حجب تعجّب شما در اینجا بخاطر چیست؟
- *وجه چهارم چه بود؟
- *با چه بیانی؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *این دو احتمال در کجاست؟
- *وجه یا دلیل قول چهارم چه بود؟
- *جناب شیخ چگونه از این قول رفع اشکال کرده، آن را توجیه میکنید؟
- *جهت یادآوری بفرمائید که شیخ طوسی رحمه اللّه در رابطۀ با خبرینی که یکی مخالف عامّه و دیگری
- *مرحوم محقق ثانی چه پاسخی به ایشان داد؟
- *جناب شیخنا نظر جنابعالی در رابطۀ با این ایراد محقّق ثانی از شیخ طوسی چیست؟
- *پاسخ صاحب معالم به ایراد مرحوم محقق چیست؟
- *جناب شیخ نظر شما در رابطۀ با این پاسخ صاحب معالم چیست؟
- امور باقیماندۀ در این مقام:
- - امر اول: اینکه خبر صادرۀ از روی تقیّه:
- اشاره
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در تنبیه اوّل چیست؟
- *مقدّمة سه اصطلاح صدق، کذب و توریه را تعریف کنید.
- *انما الکلام در مطلب اخیر در چیست؟
- *با توجّه به مطالب فوق، چه احتمالاتی در حدیثی که از روی تقیّه از امام علیه السّلام صادر میشود وجود
- *با توجّه به مطالب فوق مراد شیخنا از و هذا الیق بالامام علیه السّلام... الخ چیست؟
- *این کلام شیخ بر چه مبنائی است؟
- امر دوّم: اینکه بعضی از محدثین در تقیه موافقت خبر با عامه را شرط نکرده
- اشاره
- توجیه شیخنا از کلام مرحوم محدّث:
- شبهه بر صاحب حدائق:
- پاسخ صاحب حدائق به این شبهه:
- مناقشۀ شیخنا در کلام صاحب حدائق:
- تشریح المسائل
- *حاصل مطلب در ان بعض المحدّثین... الخ چیست؟
- *دلیل صاحب حدائق بر این مدّعا چیست؟
- *اشکال مرحوم وحید بهبهانی به مرحوم محدّث بحرانی در این رابطه چیست؟
- *مراد شیخ از فمراد المحدّث المذکور لیس الحمل علی التّقیّة مع عدم الموافقة فی مقام الترجیح
- *مراد شیخنا از بل المحدّث المذکور... الخ چیست؟
- *انما الکلام در رابطۀ با این سخن مرحوم بحرانی چیست؟
- *غرض از فبین فی المقدّمة الثّانیة... الخ چیست؟
- *حاصل سخن شیخنا در و هذا الکلام ضعیف؛... الخ چیست؟
- پاسخ شیخنا به سوال مورد بحث:
- تشریح المسائل
- *حاصل سخن شیخنا در فالّذی یقتغیه النّظر... الخ در رابطۀ با اختلاف و تعارض اخبار چیست؟
- *مراد از انّ عمدة الاختلاف انّما هی کثرة ارادة خلاف الظّواهر... الخ چیست؟
- شیخنا و آوردن مؤیّدی از شیخ طوسی بر گفتار خودشان:
- شاهد اوّل:
- شاهد دوّم:
- شاهد سوّم:
- شاهد چهارم:
- شیخنا و مؤیّدی برخلاف مطلب صاحب حدائق:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در این قسمت چیست؟
- *حاصل مطلب در و الی ما ذکرنا ینظر ما فعله الشیخ فی الستبصار... الخ چیست؟
- *پس مراد شیخنا از و ربما یظهر من الاخبار محامل و تأویلات... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در و یؤیّد ما ذکرنا... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *وجه التأیید در اینجا چیست؟
- - امر اول: اینکه خبر صادرۀ از روی تقیّه:
- تنبیه سوّم در انواع تقیّه:
- اشاره
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در تنبیه سوّم چیست؟
- *جناب شیخ آیا مطابق فتوی بودن با موافق روایات عامّه بودن فرق دارد؟ مگر منشاء فتوی همین
- *انما الکلام در چیست؟
- *دلیل بر مطلب اخیر چیست؟
- *غرض جناب شیخ از لکن لظاهر انّ ذلک محمول علی الطالب... الخ چیست؟
- *مستند این نوع از رجحان چیست؟
- *مستند و مدرک این وجه چهارم چیست؟
- *چه فرقی بین سه صورت قبلی با این صورت چهارمی وجود دارد؟
- *دلیل بر عمومیّت نسبت به فرض نبود معارض چیست؟
- تنبیه چهارم: معیار در مرجحیّت تقیّه
- مرجح منصوصه:
- غیرمنصوصه بودن مرجّح در صورت ذیل:
- وجود قرینه بر منصوصهبودن مرجّح مذکور در قول دیگر:
- صورتی که هریک از دو خبر متعارض موافق با بعض عامّه باشد:
- تشریح المسائل
- ذکر عواملی که به نظر مجتهد سبب رجحان در چهارمین صورت از صور اوّل متن میشوند
- عامل اوّل:
- راههای بدست آوردن اشهریت فتاوای اهل سنّت:
- نقل حکایت بواسطۀ مرحوم بهبهانی از استادش سید صدر:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در این بخش از متن چیست؟
- *مراد از یستفاد من اشهریّة فتوی احد البعضین... الخ چیست؟
- *از چه راهی میتوان فهمید که در فلان زمان و مکان فتوای فلان فقیه اشهر و رائج بوده است؟
- *مراد از و قد یستفادّ ذلک من الامارات الخاصّة... الخ چیست؟
- *مراد از و قد یستفاد من ملاحظة اخبارهم المرویّة فی کتبهم... چیست؟
- تنبیه پنجم:
- اشاره
- ردّ نظر مرحوم بهبهانی
- دلیل بر تقدیم مرجح صدوری بر ترجیح جهت صدوری:
- اشکال از ناحیۀ مرحوم بهبهانی:
- قیاس متفاضلین به متکافئین:
- قیاس مرجّحات جهتی به مرجّحات دلالی:
- پاسخ شیخنا به اشکال مذکور:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در تنبیه پنجم چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *حاصل مطلب در قد عرفت انّ الرّجحان بحسب الدلالة لا یزاحمه الرّجحان بحسب الصدور...
- *مفاصلۀ میان سایر مرجّحات چگونه است؟
- *انّما الکلام در کجاست؟
- *حاصل اشکال مستشکل در انّ الاصل فی الخبرین، الصّدور... الخ چیست؟
- *مراد از و لذا لو تعیّن حمل خبر غیر معارض علی التّقیّة... الخ چیست؟
- تائید کلام وحید بهبهانی در متعارضین متواترین:
- عدم صحت کلام مرحوم بهبهانی در واحدین متعارضین:
- صحّت کلام بهبهانی در واحدین متکافئین:
- محلّ نزاع:
- تفصیل قلت در متن قبل و مع الفارق بودن قیاس دوّم مرحوم وحید:
- تشریح المسائل
- تلخیص المسائل
- *امر اوّل از امور پنجگانۀ مربوط به مباحث گذشته چیست؟
- *دوّمین امر از امور پنجگانۀ باقیمانده از مباحث گذشته در رابطۀ با چه مطلبی است؟
- *مطلب صاحب حدائق چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در رابطۀ با این مطلب صاحب حدائق چیست؟
- *پاسخ مشهور به این سؤال که تکلیف ما در اخبار متعارضه چیست چه میباشد؟
- *جناب شیخ پاسخ جنابعالی به سوال مذکور چیست؟
- *و امّا اینکه ائمّه علیهم السّلام سخنی را میگفتند و خلاف ظاهر آن را اراده میکردند:
- *جناب شیخ آیا مؤیّدی بر این پاسخ خود دارید؟
- *جناب شیخ مرادتان از روایاتی که در این مبحث به عنوان مؤیّد گفتارتان آوردید چیست؟
- *جناب شیخ مؤیّد شما بر مدّعایتان چیست؟
- *نکته: سه پاسخ از ناحیۀ صاحب حدائق، مشهور، و شیخنا به این سوال که در متعارضات چه باید
- *موضوع بحث در تنبیه سوّم از مرجّحات داخلیه چیست؟
- *جناب شیخ موضوع بحث در تنبیه چهارم از مرجّحات داخلیّه چیست؟
- *معنای عام و یا قوم که در اخبار علاجیّه آمدهاند چیست؟
- *با توجّه به مقدّمۀ فوق در چه صورت احد المتعارضین منصوص و در چه صورت غیرمنصوص
- *بطور خلاصه بفرمائید که در رابطۀ با کلمۀ عامۀ در اخبار علاجیّه چند قول وجود دارد؟
- *جناب شیخ ما از کجا بفهمیم که در صدور فلان خبر ملاحظۀ تقیّه شده است یا نه؟
- *جناب شیخ موضوع بحث در اخرین تنبیه از مرجّحات داخلیّه چیست؟
- *جناب شیخ رأی صائب و مذهب حق کدام است؟
- *جناب شیخ نظر شما در این رابطه چیست؟
- *جناب شیخ پس در کجا نوبت به اعمال مرجّح جهت صدوری میرسد؟
- *تفاوت این دو خبر واحد با آن دو خبر متواتر در چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *پس محلّ نزاع در کجاست؟
- *چرا مرحوم بهبهانی دست به چنین اعمال ترجیحی زده است؟ مشکل کار او در چیست؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی چیست؟
- مرجّحات خارجیّه:
- اشاره
- قسم اوّل: مرجّحات مستقلّهای که بنفسه معتبر نیستند
- شهرت احد الخبرین:
- افقه بودن راوی احد الخبرین:
- مخالفت احد الخبرین با عامه:
- غیرمعتبر بودن امارات مستقلّه:
- تشریح المسائل
- *این مقام ثالث مربوط به کدامیک از تقسیماتی است که گذشت؟
- *منظور از مرجّحات خارجیّه چیست؟
- *با توجّه به مقدّمۀ فوق مراد از و قد اشرنا انّها علی قسمین:... چیست؟
- *انّما الکلام فعلا در کجاست؟
- *چرا اینگونه مرجّحات را غیرمعتبرمیدانند؟
- *بحث ما فعلا راجع به کدامیک از این دو قسم است؟
- *جهت یادآوری بفرمائید شهرت بر چند نوع است؟
- *کدامیک از این سه نوع شهرت از جمله مرجّحات داخلیّه و کدامیک از جمله مرجّحات خارجیّه
- *از چه راهی میتوان شهرت عملیّه را بهدست آورد؟
- *مراد از و منه: کون الرّاوی له افقه من راوی الاخر... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *عمل الافقه به احد الحدیثین از چه راهی بهدست میآید؟
- *مراد از و منه: مخالفة احد الخبرین للعامّة... الخ چیست؟
- *مراد از و منه: کلّ امارة مستقلّة غیر معتبرة... الخ چیست؟
- مرجّحی که بنفسه فاقد اعتبار است و بالعرض معتبرمیشود
- 1 - راه تنقیح مناط:
- پاسخ به یک اشکال مقدّر:
- نقش اوّل:
- نقش دوّم:
- تفاوت مرجّحات خارجیّه مثل شهرت فتوائیّه با مرجّحات داخلیّۀ قسم دوّم:
- لکن این استدلال تمام نیست، چرا؟
- نتیجۀ این عدم شمول:
- تشریح المسائل
- *پس از ذکر امثلهای که گذشت بفرمائید که بحث در چه مسألهای است؟
- *پس انما الکلام در چیست؟
- *مراد از ما یستفادّ من الاخبار: من التّرجیح... الخ چیست؟
- *پس غرض از بل یرجع هذ النوع الی المرجّح الدّاخلیّ... الخ چیست؟
- *مراد از و قد عرفت ان المزیّة الدّاخلیّة قد تکون موجبة لانتفاء احتمال فی ذیها موجود فی الاخر...
- *انما الکلام در چیست؟
- *حاصل مطلب در بل ذو المزیّة داخل فی الاوثق... الخ چیست؟
- *مراد از و من هنا یمکن ان یستدل علی المطلب:... الخ چیست؟
- اشکال به شیخنا و انکار قول اوّل ایشان:
- اشکال دوّم به شیخنا:
- پاسخ به اشکال مزبور:
- مؤیّد اوّل:
- مؤیّد دوّم:
- مؤیّد سوّم:
- مؤیّد چهارم:
- بهترین مؤید: موضوعیّت نداشتن مرجّحات:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در این قسمت چیست؟
- *حاصل اشکال مزبور چیست و مستشکل چه میگوید؟
- *حاصل پاسخ شیخنا به اشکال مزبور چیست؟
- *نصوص چه هستند؟
- *انّما الکلام در چیست؟
- *مراد شیخ از و امّا معقد الاجماعات... الخ چیست؟
- *مراد از و لو بقرینة ما یظهر من العلماء... الخ چیست؟
- *مراد از و مثل الاستدلال علی التّرجیح بموافقة الاصل... الخ چیست؟
- *مراد از و علی التّرجیح بمخالفة الاصل... الخ چیست؟
- *مراد از و استدلال المحقق علی ترجیح احد المتعارضین بعمل اکثر الطّائفة... الخ چیست؟
- *حاصل مطلب در مع انّه یمکن دعوی حکم العقل بوجوب العمل بالاقرب الی الواقع... الخ چیست؟
- *مراد شیخنا از فتأمّل در پایان متن چیست؟
- ترجیح به امارهای که دلیل بر منع از عمل به آن وارد شده است:
- پاسخ مرحوم اسکافی به یک اشکال مقدّر:
- اشکال مرحوم محقق به این پاسخ ابن جنید:
- تمایل سیّد مجاهد به رأی ابن جنید:
- پاسخ نقضی شیخنا به اسکافی:
- پاسخ حلّی شیخنا به آقای اسکافی:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در خاتمۀ قسم اوّل از دو قسم مرجّحات خارجیّه چیست؟
- *حاصل مطلب در احدهما:... الخ چیست؟
- *پس مراد شیخنا از و یمکن ان یحتجّ لذلک:... الخ چیست؟
- *پس مراد مستدل از لا یقال: اجمعنا علی انّ القیاس مطروح فی الشریفة... چیست؟
- *مراد شیخنا از و مال الی ذلک بعض سادة... الخ چیست؟
- *پس غرض شیخنا از لرفع العمل بالخبر السّلیم عن المعارض به... الخ چیست؟
- *مراد ایشان از ثمّ انّ الممنوع هو الاعتناء بالقیاس مطلقا... الخ چیست؟
- رتبۀ مرجّحات خارجیّهای مثل شهرت فتوائیه که بنفسه معتبر نیستند
- یک استثنا
- نسبت این مرجّح خارجی یعنی شهرت فتوائیه به دیگر مرجّحات:
- تشریح المسائل
- *تا به اینجا در رابطۀ با رتبۀ مرجّحات چه گذشت؟
- *پس غرض شیخنا از الثّانی:... الخ در اینجا چیست؟
- *پس غرض شیخ از لکنّ الظّاهر انّ الامر بالعکس... الخ چیست؟
- *چرا امام در مقبوله ترجیح به صفات را مقدّم آورد؟
- *در مقایسۀ مرجّحات جهتیه با مرجّحات مضمونیّه یا خارجیّه غیرمعتبره کدامیک مقدّماند؟
- تلخیص المطالب
- *جناب شیخ مختصرا بفرمائید مرجّح خارجی چه ویژگیهایی دارد؟
- *مرجّحات خارجیّه بر دو قسماند:
- *مرجّحات خارجیّۀ مستقلّه غیرمعتبره خود بر پنج نوعاند:
- *جناب شیخ اگر دلیلی بر اعتبار شهرت فتوائیّه ندارید چگونه از آن استفاده میکنید؟
- *جناب شیخ به چه حسابی شما یک مرجّحات خارجی مستقل را داخل میکنید در مرجّحات داخلیّه؟
- *جناب شیخ جهت یادآوری و نیز تبیین مطلب فوق الذکر، بفرمائید که نقش اوّلی این مرجّحات
- *جناب شیخ نقش دوّم مرجّحات داخلیّه چیست و مربوط به کدامیک از این مرجّحات است؟
- *انّما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ حرف مستشکل در طریق معتبر کردن مرجّح خارجی یعنی شهرت فتوائیّه چیست؟
- *جناب شیخ پاسخ شما به این اشکال چیست؟
- *جناب شیخ آیا شاهدی هم بر این مدّعی دارید؟
- *جناب شیخ مقدّمة بفرمائید چه تفاوتی میان طریقیّت و سببیّت وجود دارد؟
- *مراد شیخنا از فتأمّل در پایان متن مربوط به مسألۀ مورد بحث چیست؟
- *انما الکلام در همینجا است که ملاک یا مرجّح در ترجیح یکی از دو متزاحم چیست؟
- *دوّمین اشکال مستشکل به مدّعای شیخ چیست؟
- *جناب شیخ غیر از مطالبی که تا به اینجا در رابطۀ با مرجّح خارجی غیرمعتبر فرمودید آیا مطالب
- *چه اشکالی به آقای اسکافی شده است؟
- *پاسخ اسکافی به این اشکال چیست؟
- *نظر محقق در این رابطه چیست؟
- *نظر سید مجاهد در این رابطه چیست؟
- *جناب شیخ قول حق کدام است؟
- *جناب شیخ در رابطۀ با ابطال این نحوۀ از عمل به قیاس مثال بزنید.
- *جناب شیخ دوّمین مطلب باقیماندۀ مربوط به مرجّح خارجی غیرمعتبر چیست؟
- *جناب شیخ نزاع شما با آقای اسکافی چگونه نزاعی است؟
- *حاصل و نتیجۀ بحث چه شد؟
- *پس ترجیح مشهور بر مخالف عامه در کجاست؟
- قسم دوّم: مرجح خارجی مستقلّ بنفسه معتبر
- اشاره
- ترجیح به موافقت کتاب و سنّت و دلیل بر آن:
- پاسخ به یک اشکال مقدّر:
- تشریح المسائل
- تجزیه و تحلیل صور مخالفت صوری احد المتعارضین با ظاهر کتاب:
- صور مختلف ظاهر کتاب:
- صورت اوّل: عام و خاص مطلق
- صورت دوّم: تباین کلّی
- صورت سوّم: تباین جزئی
- اشاره
- عموم و خصوص من وجه
- رتبۀ این مرجّح یعنی موافقت کتابی:
- یک استثناء:
- تشریح المسائل
- *حاصل سخن شیخنا در الثّالثة: ان یکون علی وجه... الخ چیست؟
- *جناب شیخ بالاخره بفرمائید که حکم این صورت ثالثه چیست؟
- *پس مراد شیخنا از لکن هذا التّرجیح مقدّم:... چیست؟
- *مراد از علی التّرجیح بالسّند... الخ چیست؟
- *مراد از و علی التّرجیح بمخالفة العامّة؛... الخ چیست؟
- *مراد از و علی المرجّحات الخارجیّة؛... الخ چیست؟
- *پس مراد از و لو فرضنا الامارة المذکورة مسقطة لدلالة الخبر و الکتاب المخالفین لها عن الحجیّة...
- اشکال اوّل: مطلب شما برخلاف مقبوله است:
- پاسخ به اشکال دوّم:
- پاسخ به اشکال اوّل:
- اشاره
- تشریح المسائل
- *حاصل سخن در بحث قبل چه شد؟
- *انما الکلام در این قسمت چیست؟
- *مراد شیخنا از اذا عرفت ما ذکرنا،... الخ چیست؟
- *مراد از فلا یتوهّم حمل تلک الاخبار علیها و ان لم تکن من باب التّرجیح... الخ چیست؟
- *ما وافق الکتاب و السنّة فخذوه و ما خالف فدعوه.
- *پس غرض ایشان از و یمکن التزام دخول الصّورة الأولی فی الاخبار التی اطلق فیها التّرجیح
- *جناب شیخ مگر شما قبلا نگفتید که صورت اولی از موارد جمع عرفی است و در هیچیک از مراحل
- *آن شواهد چیست؟
- *حاصل سخن شیخنا در ثمّ انّ الدّلیل المستقلّ المعاضد لاحد الخبرین حکمه حکم الکتاب و السّنة
- تلخیص المطالب
- *مرجّح خارجی مستقلّ معتبر خود بر چند قسم است؟
- *کدامیک از این دو قسم مرجّح مذکور محلّ بحث است؟
- *نظر صاحب معارج در اینجا چیست؟
- *دلیل اوّل ایشان چیست؟
- *دلیل دوّم ایشان چیست؟
- *چه اشکالی در اینجا به مرحوم محقق وارد شده است؟
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در این رابطه چیست؟
- *جناب شیخ مخالفت ظاهری کتاب با احد الدلیلین بر چند قسم است؟
- *مخالفت ظاهر کتاب با احد الخبرین به نحو عموم و خصوص مطلق چگونه است؟
- *مقداری در تبیین اصول صحبت کنید.
- *انما الکلام در چیست؟
- *در رأیت اسدا و یا رأیت اسدا یرمی، هیچ ثمرهای ندارد. چرا؟ زیرا:
- *پس ثمرۀ نزاع در کجاست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *اگر در میان اکرم زیدا العالم و لا تکرم زیدا مرجّحی نباشد چه؟
- *قبل از پرداختن به تباین به نحو جزئی، مقدّمة بفرمائید که چه تفاوتی بین تباین به نحو کلّی با
- *جناب شیخ انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ اوّلین اشکال وارده به دو مطلب اخیر چیست؟
- *جناب شیخ دوّمین اشکال وارده به دو مطلب اخیر شما چیست؟
- *جناب شیخ چه پاسخی به این اشکال دوّم میدهید؟
- *آیا شاهدی بر این قرینه دارید؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ در پاسخ به اشکال اوّل چه میفرمائید؟
- *پس چطور مقدّم بر آنها است؟
- *جناب شیخ نظرتان در رابطۀ با اجماع در این مسأله چیست؟ فی المثل:
- ترجیح به مرجّح خارجی مستقلّ معتبری که مویّد احد الخبرین نیست
- اشاره
- ترجیح به موافقت با اصل:
- اشاره
- اشکال در ترجیح به اصول عملیّه:
- اسقاط اصل عملیّه از مرجعیّت:
- پاسخ از یک اشکال مقدّر:
- تشریح المسائل
- *جهت یادآوری بفرمائید که مرجّحات خارجیّه بطور کلّی بر چند قسم شدند؟
- *حاصل مطلب در منها: الاصل، بناء علی کون مضمونه حکم اللّه الظاهری؛... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *چرا اصل عملی مرجّح نیستند؟
- *چرا اصل عملی مرجع نیست؟
- *پس غرض شیخنا از و ان الفقهاء انّما رجّحوا باصالة البرائة و لا... الخ چیست؟
- توهم سید مجاهد در مسأله:
- پاسخ اوّل به توهّم سید مجاهد:
- پاسخ دوّم به توهم سید مجاهد:
- پاسخ سوّم به توهّم سید مجاهد:
- تشریح المسائل
- *حاصل سخن شیخنا در و قد یتوهّم:... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *حاصل سخن شیخنا در و یندفع:... الخ چیست؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *مراد از مع انّه لو فرض التّعارض المتوهّم... الخ چیست؟
- *مراد شیخ از مع انّ التّخصیص فی اخبار التّخییر یوجب اخراج کثیر من مواردها بل اکثرها... الخ
- *مراد از مع ان بعض اخبار التخییر ورد فی مورد جریان الاصول، مثل... الخ چیست؟
- *کیفیت استشهاد در اینجا چگونه است؟
- *کیفیّت استشهاد در این مورد چگونه است؟
- ادلّۀ سید مجاهد بر تقدیم خبر موافق با اصل و مناقشه شیخ در آن
- دوران امر میان دو تخصیص و یک تخصیص:
- ایجاد مرجّحیّت:
- ایجاد مرجّحیّت:
- ایجاد مرجعیّت:
- تشریح المسائل
- *مراد شیخنا از و ممّا ذکرنا ظهر فساد ما ذکره بعض ما عاصرناه... الخ چیست؟
- *پاسخ شیخ به این مدّعا چیست؟
- تعارض مقرّر و ناقل:
- اشکال:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در این بخش پایانی کتاب چیست؟
- *مطلب اوّل در رابطۀ با چه مسألهای است؟
- *حاصل مطلب در و هو انّهم اختلفوا فی تقدیم المقرّر... الخ چیست؟
- *غرض از معلّلین ذلک: بانّ الغالب فیما یصدور من الشارع... الخ چیست؟
- *نظر خود شیخ در این رابطه چیست؟
- تعارض حاظر و مبیح در شبهۀ تحریمیّه:
- ادلۀ حضرات بر این تقدیم:
- اشکال بر وجه مذکور:
- در اینکه ترجیح مزبور مبتنی بر اصالة الحظر است یا اصالة الحرمة؟
- کلام شیخ طوسی رحمه اللّه در مسأله:
- استدلال شیخنا بر ترجیح حظر و اشکال به شیخ طوسی:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در این قسمت پیرامون چه امری است؟
- *پس مراد از و ذکروا فی وجهه ما لا یبلغ حدّ الوجوب،... الخ چیست؟
- *دلیلشان بر این مطلب چیست؟
- *پاسخ شیخنا در و فیه:... الخ به این اخبار چیست؟
- *مراد از فالمتّجه ما ذکره الشخ رحمه اللّه فی العدّه... الخ چیست؟
- *مراد از و یمکن الاستدلال لترجیح الحظر بما دل علی وجوب الاخذ بما فیه الاحتیاط من الخبرین...
- *انما الکلام در چیست؟
- رجوع به کلام شیخ طوسی:
- اشکال اوّل:
- اشکال دوّم:
- اشکال سوّم:
- اشکال چهارم:
- اشکال شیخنا بر فرقگذاری بین مسألۀ ناقل و مقرّر و مسأله حاظر و مبیح:
- پاسخ شیخنا بر اشکال فوق:
- دو اشکال به پاسخ فوق:
- تشریح المسائل
- *حاصل سخن شیخنا در و ما ذکره الشیخ رحمه اللّه انّما... الخ چیست؟
- *مراد شیخ از ثمّ انّه یشکل الفرق بین ما ذکروه:... الخ چیست؟
- *مقصود شیخنا از و یمکن الفرق بتخصیص المسألة الاولی... الخ چیست؟
- تعارض دلیل حرمت با دلیل وجوب و حکم آن:
- حقّ در این مورد تخییر است:
- پاسخ به یک اشکال مقدّر:
- تشریح المسائل
- *موضوع بحث در و من جملة هذه المرجّحات... پیرامون چه امری است؟
- *دلیلشان بر این مطلب چیست؟
- *حاصل سخن شیخنا در و الحقّ هنا... الخ چیست؟
- تعارض غیر خبرین از ادلّۀ ظنیّه:
- اعمال ترجیح در اجماعین متعارضین:
- پس چطور اعمال ترجیح میکنید؟
- تشریح المسائل
- *حاصل سخن شیخ در نعم، یجب الرّجوع الیها فی تعارض الخبرین من الادلّة الظنیّة... الخ
- *انما الکلام در چیست؟
- تلخیص المطالب
- *جناب شیخ موضوع بحث در این قسم دوّم چیست؟
- *جناب شیخ انّما الکلام در چیست؟
- *چرا در اینجا اصالة التّخییر مطرح نشده است؟
- *پس انما الکلام در چیست؟
- *پس اصل چکاره است؟
- *آیا واقعا اصل در تعارض خبرین مرجعیّت دارد؟
- *جناب شیخ اگر کسی اشکال کند به اینکه در کلمات علماء زیاد دیدهایم که مثلا لا بأس ببیع العذره
- *حرف سید مجاهد در این مسأله چیست؟
- *جناب شیخ قبل از پاسخ به توهم سید مجاهد جهت یادآوری بفرمائید تخییر بر چند قسم است؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ جهت یادآوری و به عنوان مقدّمه برای پاسخ به توهم سید مجاهد، مقداری در شک
- *وظیفه در اینجا چیست؟
- *جناب شیخ با توجّه به دو مقدّمۀ فوق پاسخ شما به توهم سیّد مجاهد چیست؟
- *وظیفه در اینجا چیست؟
- *جناب شیخ حاصل و خلاصۀ ادلّهای که سید مجاهد در تقدیم خبر موافق با اصل بر خبر مخالف با
- *جناب شیخ در رابطۀ با مقرّر و ناقل بفرمائید که آیا مقرّر مقدّم است یا ناقل؟
- *حال در پاسخ به این سؤال شما که آیا مقرر مقدّم بر ناقل است یا ناقل مقدم بر مقرّر است
- *نظر شیخ طوسی در این مسأله چیست؟
- *جناب شیخنا نظر جنابعالی در مسأله چیست؟
- *اگر اشکال شود به اینکه مرفوعه ضعیف السّند است چه؟
- *نتیجه چیست؟
- *جناب شیخ پس با شیخ طوسی چه میکنید که ترجیح را رد نمود؟
- *جناب شیخ یک عنوان این بود که آیا ناقل مقدم است یا مقرّر؟ که گفته شد اکثر گفتهاند ناقل،
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در این رابطه چیست؟
- *جناب شیخ پاسخ خود جنابعالی به این اشکال چیست؟
- *جناب شیخ آیا این پاسخ شما درست است؟
- *جناب شیخ جهت روشن شدن موضوع بحث در اینجا فهرستی از مطالب مقام رابع را ترسیم
- *انما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ چه تفاوتی بین شک در تکلیف مثل دوران الامر بین المحذورین با شک در مکلّف به
- *انما الکلام در چیست؟
- *اگر ما علم اجمالی داشته باشیم به اینکه دفن میّت کافر یا واجب است یا حرام آیا بخاطر داشتن
- *جناب شیخ تا به اینجا سه مطلب را مورد بررسی قرار دادیم:
- *امّا در این دوران امر بین دو محذور برخی معتقد بودند که باید جانب حرمت را بر جانب وجوب
- *جناب شیخ نظر جنابعالی در این مسأله چیست؟
- *جناب شیخ اگر کسی به شما اشکال کرده بگوید که این تخییر شما معارض دارد:
- *جناب شیخ چرا مشهور اجماع منقول به خبر واحد را حجّت میدانند؟
- *نظر جنابعالی در این رابطه چیست؟
- *انّما الکلام در چیست؟
- *جناب شیخ اگر از سید مجاهد بپرسیم به فرض که ما همۀ متعارضین را ملحق کنیم به خبرین چه
- *قبل از توضیح و تبیین مطلب اخیر بفرمائید ظنّ بر چند نوع است؟
- *با روشن شدن این مطلب، انما الکلام در چیست؟
- *چرا در اجماعین متعارضین مثل خبرین متعارضین اعمال ترجیح میشود؟
- *انما الکلام در چیست؟
- *تکلیف تعارض بیّنتین چه میشود؟
- *تکلیف تعارض خبر با اجماع چه میشود؟
- فهرست مطالب
متن،ترجمه و شرح کامل رسائل شیخ انصاری به روش پرسش و پاسخ
مشخصات کتاب
سرشناسه : سمیعی، جمشید، مترجم
عنوان قراردادی : فرائدالاصول .برگزیده .شرح
عنوان و نام پدیدآور : متن ٬ ترجمه و شرح کامل رسائل شیخ انصاری« به روش پرسش و پاسخ» / جمشید سمیعی.
مشخصات نشر : اصفهان: خاتم الانبیاء، 1382-
مشخصات ظاهری : 15ج .
شابک : 15000 ریال: ج.1: 964-93839-6-4 ؛ 40000 ریال: ج.1، چاپ چهارم 979-964-93839-6-4 : ؛ 42000 ریال (ج.1،چاپ پنجم) ؛ 40000 ریال: ج.2 ٬ چاپ سوم: 979-964-938-395-7 ؛ 48000 ریال: ج.2، چاپ چهارم: 978-964-8378-43-6 ؛ 16000 ریال: ج.3: 964-93839-8-0 ؛ 35000 ریال (ج.3، چاپ سوم) ؛ 38000 ریال (ج.3، چاپ چهارم) ؛ 16000 ریال: ج.4: 964-93839-9-9 ؛ 32000 ریال: ج.4 ٬ چاپ سوم 979-964-93839-9-5 : ؛ 36000ریال(ج.4،چاپ چهارم) ؛ 15500 ریال: ج.5، چاپ دوم: 964-93839-4-8 ؛ 28000 ریال (ج.5 ، چاپ سوم) ؛ 30000 ریال: ج.6، چاپ دوم: 964-83780-5-3 ؛ 48000 ریال (ج.6 ٬ چاپ سوم) ؛ 32000 ریال (ج. 7) ؛ 48000 ریال: ج. 7، چاپ دوم 979-964-8378-12-1 : ؛ 38000 ریال: ج.8 ٬چاپ اول: 978-9648378-21-4 ؛ 60000 ریال (ج.8 ٬چاپ دوم) ؛ 50000 ریال: ج.9: 978-964-8378-24-5 ؛ 95000 ریال ( ج.9 ، چاپ دوم ) ؛ 50000 ریال: ج. 10 ٬ چاپ اول: 978-964-837-807-8 ؛ 90000 ریال: ج. 11 ٬ چاپ اول: 978-964-837-811-5 ؛ 95000 ریال(ج.11، چاپ دوم) ؛ 70000 ریال: ج.12 ، چاپ اول: 978-964-8378-45-0
یادداشت : عنوان جلد چهارم « ترجمه ،متن و شرح کامل رسائل شیخ انصاری ...» است.
یادداشت : ج.1 (چاپ چهارم: 1387).
یادداشت : ج.1(چاپ پنجم: 1388).
یادداشت : ج.2 (چاپ سوم : بهار1387).
یادداشت : ج.2 (چاپ چهارم: 1388).
یادداشت : ج.3 (چاپ اول: پاییز 1382).
یادداشت : ج.3(چاپ چهارم: 1390).
یادداشت : ج. 3و4 (چاپ سوم: 1387).
یادداشت : ج. 4 و 5 (چاپ اول: 1382).
یادداشت : ج. 4 (چاپ سوم: 1387).
یادداشت : ج.4(چاپ چهارم :1390).
یادداشت : ج.5 ( چاپ دوم : پاییز 1384 ).
یادداشت : ج.5 (چاپ سوم: 1387).
یادداشت : ج.6 ( چاپ دوم: بهار 1385).
یادداشت : ج.6 ( چاپ سوم : 1387).
یادداشت : ج. 6 ( چاپ چهارم : 1390).
یادداشت : ج. 7 (چاپ اول: پاییز 1384).
یادداشت : ج. 7 (چاپ دوم: بهار 1387).
یادداشت : ج. 7 (چاپ سوم: 1388).
یادداشت : ج.9 ( چاپ اول: 1386).
یادداشت : ج.9 ( چاپ دوم : 1389 ).
یادداشت : ج.8 (چاپ اول: زمستان 1385).
یادداشت : ج.8 (چاپ دوم: 1387).
یادداشت : ج.10(چاپ اول : پاییز 1387).
یادداشت : ج.11(چاپ اول : 1387).
یادداشت : ج.11(چاپ دوم : 1389).
یادداشت : ج.12 ( چاپ اول : 1389 ).
یادداشت : کتابنامه.
مندرجات : ج. 1. کتاب القطع.- ج.3. کتاب الظن : المقصدالثانی.- ج.4 کتاب الظن.- ج.5. کتاب الظن.- ج.6. البرائه.- ج.7. المقصدالثالث فی الشک تنبیهاه البرائه - اصاله التخییر.- ج.8. احتیاط.- ج.9. استحصاب.- ج.10.در شرایط عمل به اصول برائت ٬ تخییر ٬ احتیاط.-
موضوع : انصاری، مرتضی بن محمد امین، 1214 - 1281ق. . فرائد الاصول -- نقد و تفسیر
موضوع : انصاری، مرتضی بن محمد امین، 1214 - 1281ق . فرائد الاصول-- پرسشها و پاسخها
موضوع : اصول فقه شیعه -- قرن 13ق.-- پرسش ها و پاسخ ها
شناسه افزوده : انصاری، مرتضی بن محمد امین، 1214 - 1281ق . فرائد الاصول . برگزیده . شرح
رده بندی کنگره : BP159/الف 8ف 404225 1382
رده بندی دیویی : 297/312
شماره کتابشناسی ملی : م 82-16656
ص: 1